Comentario corto sobre los aforismos 63 to 92 del Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanam:
स तद्विभवरूपप्रकाशनिषेधादाविर्भूतान्निजाशुद्धेरसमर्थोऽस्ति॥६३॥
Sa tadvibhavarūpaprakāśaniṣedhādāvirbhūtānnijāśuddherasamartho’sti||63||
Está (saḥ… asti) incapacitado (asamarthaḥ) a causa de su propia impureza (nija-aśuddheḥ) que apareció (āvirbhūtāt) debido a que Él negó (tad… niṣedhāt) Su propia (tad) Luz (prakāśa), Su propia (tad) Gloria (vibhava-rūpa).
Está incapacitado a causa de su propia impureza que apareció debido a que Él negó Su propia Luz, Su propia Gloria.
स शिष्यस्तद्विभवरूपप्रकाशनिषेधात्तन्माहात्म्यरूपप्रभाप्रत्याख्यानादाविर्भूतात्प्रादुर्भूतान्निजाशुद्धेः स्वाशुचित्वादसमर्थोऽक्षमोऽस्ति। शिष्यस्य नरस्यान्तर्जाताशुद्धिराणवमलमेव भवति यदुत्तिष्ठति यस्मादतिक्रीडापरो महेश्वरः स्वं सर्वव्यापिनं प्रकाशं निषेद्धुं व्यवस्यति प्रमातृप्रमेयापेक्षया भेदमयविश्वं च भासयति॥६३॥
Sa śiṣyastadvibhavarūpaprakāśaniṣedhāttanmāhātmyarūpaprabhāpratyākhyānādāvirbhūtātprādurbhūtānnijāśuddheḥ svāśucitvādasamartho’kṣamo’sti| Śiṣyasya narasyāntarjātāśuddhirāṇavamalameva bhavati yaduttiṣṭhati yasmādatikrīḍāparo maheśvaraḥ svaṁ sarvavyāpinaṁ prakāśaṁ niṣeddhuṁ vyavasyati pramātṛprameyāpekṣayā bhedamayaviśvaṁ ca bhāsayati||63||
El discípulo (saḥ śiṣyaḥ) está (asti) incapacitado o es incapaz (asamarthaḥ akṣamaḥ) a causa de su propia impureza (nija-aśuddheḥ sva-aśucitvāt) que apareció o se manifestó (āvirbhūtāt prādurbhūtāt) debido a que Él negó (tad… niṣedhāt) Su propia (tad) Luz (prakāśa), Su propia (tad) Gloria (vibhava-rūpa), (es decir,) porque Él negó (tad… pratyākhyānāt) Su propio (tad) Esplendor (prabhā), Su propia (tad) Grandeza (māhātmya-rūpa). La inherente (antarjāta) impureza (aśuddhiḥ) del discípulo (śiṣyasya) —el individuo limitado (narasya)— es (bhavati) simplemente (eva) Āṇavamala (āṇava-malam), el cual (yad) emerge (uttiṣṭhati) puesto que (yasmāt) el excesivamente juguetón (ati-krīḍāparaḥ) Gran Señor (mahā-īśvaraḥ) decide (vyavasyati) negar (niṣeddhum) Su (svam) todopenetrante (sarva-vyāpinam) Luz (prakāśam) y (ca) manifiesta (bhāsayati) un universo (viśvam) lleno de (maya) diferencias –dualidad– (bheda) con respecto a (apekṣayā) sujetos y objetos (pramātṛ-prameya)||63||
El discípulo está incapacitado o es incapaz a causa de su propia impureza que apareció o se manifestó debido a que Él negó Su propia Luz, Su propia Gloria, (es decir,) porque Él negó Su propio Esplendor, Su propia Grandeza. La inherente impureza del discípulo —el individuo limitado— es simplemente Āṇavamala, el cual emerge puesto que el excesivamente juguetón Gran Señor decide negar Su todopenetrante Luz y manifiesta un universo lleno de diferencias –dualidad– con respecto a sujetos y objetos.
एतदसमर्थत्वसामर्थ्याच्च नरः परमार्थस्वभावपूर्णज्ञानेन रहितः॥६४॥
Etadasamarthatvasāmarthyācca naraḥ paramārthasvabhāvapūrṇajñānena rahitaḥ||64||
Como resultado de (sāmarthyāt ca) esta (etad) incapacidad (asamarthatva), un individuo limitado (naraḥ) carece de (rahitaḥ) conocimiento perfecto (pūrṇa-jñānena) sobre la naturaleza (sva-bhāva) de la Realidad Suprema (parama-artha).
Como resultado de esta incapacidad, un individuo limitado carece de conocimiento perfecto sobre la naturaleza de la Realidad Suprema.
एतदसमर्थत्वसामर्थ्यादस्याक्षमत्वस्य कारणाच्च नरोऽणुः परमार्थस्वभावपूर्णज्ञानेन रहितो परमशिवस्वरूपोत्तमविद्यया वियुक्तः। शिष्यस्यात्यन्तासमर्थत्वात्स परमशिवाभिहितपरमार्थवास्तविकरूपमधिकृत्य तुष्टिप्रदज्ञानशून्यो भवति दुर्दैवात्त्वहं स्थूलदेहोऽस्म्यहं जीवामि प्राणस्य हेतवे नरोऽहमित्याद्यस्मिन् ग्रन्थे पूर्वसूत्रेषु व्याख्यातैरेभिः कूटमनोगतैः सङ्कुलः सोऽवश्यं तिष्ठति॥६४॥
Etadasamarthatvasāmarthyādasyākṣamatvasya kāraṇācca naro’ṇuḥ paramārthasvabhāvapūrṇajñānena rahito paramaśivasvarūpottamavidyayā viyuktaḥ| Śiṣyasyātyantāsamarthatvātsa paramaśivābhihitaparamārthavāstavikarūpamadhikṛtya tuṣṭipradajñānaśūnyo bhavati durdaivāttvahaṁ sthūladeho’smyahaṁ jīvāmi prāṇasya hetave naro’hamityādyasmin granthe pūrvasūtreṣu vyākhyātairebhiḥ kūṭamanogataiḥ saṅkulaḥ so’vaśyaṁ tiṣṭhati||64||
Como resultado de (sāmarthyāt… ca) esta (etad) incapacidad (asamarthatva), un individuo limitado (naraḥ) carece de (rahitaḥ) conocimiento perfecto (pūrṇa-jñānena) sobre la naturaleza (sva-bhāva) de la Realidad Suprema (parama-artha); (o expresándolo diferentemente,) a causa de (kāraṇāt ca) esta incompetencia (akṣamatvasya), un ser atómico (aṇuḥ) está desprovisto de (viyuktaḥ) la sabiduría más elevada (uttama-vidyayā) acerca de la naturaleza (sva-rūpa) de Paramaśiva (parama-śiva). Como el discípulo es extremadamente incompetente (śiṣyasya atyanta-asamarthatvāt), le falta (saḥ… śūnyaḥ bhavati) un conocimiento (jñāna) satisfactorio (tuṣṭiprada) acerca de la verdadera naturaleza (vāstavika-rūpam adhikṛtya) de la Más Alta Realidad (parama-artha) llamada (abhihita) Paramaśiva (parama-śiva), pero (tu) desafortunadamente (durdaivāt), él (saḥ) ciertamente (avaśyam) permanece (tiṣṭhati) lleno de (saṅkulaḥ) estas nociones falsas (ebhiḥ kūṭa-manogataiḥ) sobre las cuales ya se comentó (vyākhyātaiḥ) en aforismos anteriores (pūrva-sūtreṣu) de este libro (asmin granthe): ‘Yo (aham) soy (asmi) el cuerpo físico (sthūla-dehaḥ)‘, ‘Yo (aham) vivo (jīvāmi) debido a (hetave) la energía vital (prāṇasya)‘, ‘Yo (aham) (soy) un individuo limitado (naraḥ)‘, y así sucesivamente (iti-ādi)||64||
Como resultado de esta incapacidad, un individuo limitado carece de conocimiento perfecto sobre la naturaleza de la Realidad Suprema; (o expresándolo diferentemente,) a causa de esta incompetencia, un ser atómico está desprovisto de la sabiduría más elevada acerca de la naturaleza de Paramaśiva. Como el discípulo es extremadamente incompetente, le falta un conocimiento satisfactorio acerca de la verdadera naturaleza de la Más Alta Realidad llamada Paramaśiva, pero desafortunadamente él ciertamente permanece lleno de estas nociones falsas sobre las cuales ya se comentó en aforismos anteriores de este libro: ‘Yo soy el cuerpo físico’, ‘Yo vivo debido a la energía vital’, ‘Yo (soy) un individuo limitado’, y así sucesivamente.
तस्य बन्धनस्थितिः स्वप्रयत्नैस्तेनोच्छेत्तुं न सर्वथा शक्यते सा तत्प्रसादत उच्छिन्नैव॥६५॥
Tasya bandhanasthitiḥ svaprayatnaistenocchettuṁ na sarvathā śakyate sā tatprasādata ucchinnaiva||65||
Su (tasya) estado (sthitiḥ) de esclavitud (bandhana) no puede ser quitado (ucchettum na… śakyate) por él mismo (tena) a través de sus propios esfuerzos (sva-prayatnaiḥ) de ninguna manera posible (na sarvathā); sólo se quita (sā… ucchinnā eva) mediante Su favor (tad-prasādataḥ).
Su estado de esclavitud no puede ser quitado por él mismo a través de sus propios esfuerzos de ninguna manera posible; sólo se quita mediante Su favor.
तस्य बन्धनस्थितिः बन्धावस्था स्वप्रयत्नैस्तदायासैस्तेनोच्छेत्तुमपहर्तुं न सर्वथा कथञ्चन शक्यते सा तत्प्रसादतः परमशिवानुग्रहत उच्छिन्नैवापहृतैव। यथा प्राक्कथितं एष नरो महेश्वरप्रसादेन शिष्यभावेन परिणतः स्वयत्नैः सर्वगताद्बन्धान्निष्क्रमितुं न मनागपि शक्नोत्यभियोगवानपि सः किमिति यतः शिष्य ईदृशक आणवमलादशेषेणासमर्थो भवत्यत एव परमशिवानुग्रहेणोन्मूलितं बन्धनं न चान्यथा परभैरवयोग उपदेशोऽयं बोद्धव्योऽथ वा प्रगमनं न भविष्यति॥६५॥
Tasya bandhanasthitiḥ bandhāvasthā svaprayatnaistadāyāsaistenocchettumapahartuṁ na sarvathā kathañcana śakyate sā tatprasādataḥ paramaśivānugrahata ucchinnaivāpahṛtaiva| Yathā prākkathitaṁ eṣa naro maheśvaraprasādena śiṣyabhāvena pariṇataḥ svayatnaiḥ sarvagatādbandhānniṣkramituṁ na manāgapi śaknotyabhiyogavānapi saḥ kimiti yataḥ śiṣya īdṛśaka āṇavamalādaśeṣeṇāsamartho bhavatyata eva paramaśivānugraheṇonmūlitaṁ bandhanaṁ na cānyathā parabhairavayoga upadeśo’yaṁ boddhavyo’tha vā pragamanaṁ na bhaviṣyati||65||
Su (tasya) estado (sthitiḥ… avasthā) de esclavitud (bandhana… bandha) no puede ser quitado o sacado (ucchettum apahartum na… śakyate) por él mismo (tena) a través de sus propios esfuerzos (sva-prayatnaiḥ tad-āyāsaiḥ) de ninguna manera posible (na sarvathā) —de ningún modo (na… kathañcana)—; sólo se quita o saca (sā… ucchinnā eva apahṛtā eva) mediante Su favor (tad-prasādataḥ), (en definitiva,) por medio de la Gracia de Paramaśiva (parama-śiva-anugrahataḥ). Como (yathā) se ha enunciado (kathitam) antes (prāk), este (eṣaḥ) individuo limitado (naraḥ) transformado en (bhāvena pariṇataḥ) discípulo (śiṣya) por el Favor (prasādena) del Gran Señor (mahā-īśvara) no puede (na… śaknoti) en absoluto (manāk api) escapar (niṣkramitum) de la todopenetrante esclavitud (sarvagatāt bandhāt) a través de sus propios esfuerzos (sva-yatnaiḥ), no importa cuán perseverante y enérgico pueda él ser (abhiyogavān api saḥ); ¿por qué (kim iti)?, porque (yatas) tal (īdṛśakaḥ) discípulo (śiṣyaḥ) está (bhavati) completamente incapacitado (aśeṣeṇa asamarthaḥ) por causa del Āṇavamala (āṇava-malāt); por esta misma razón (atas eva), la esclavitud (bandhanam) (es) erradicada (unmūlitam) por la Gracia de Paramaśiva (parama-śiva-anugraheṇa) y (ca) no (na) de otro modo (anyathā); en Parabhairavayoga (parabhairavayoge), esta (ayam) enseñanza (upadeśaḥ) debe ser comprendida (boddhavyaḥ) o bien (atha vā) no habrá ningún progreso (pragamanam na bhaviṣyati)||65||
Su estado de esclavitud no puede ser quitado o sacado por él mismo a través de sus propios esfuerzos de ninguna manera posible —de ningún modo—; sólo se quita o saca mediante Su favor, (en definitiva,) por medio de la Gracia de Paramaśiva. Como se ha enunciado antes, este individuo limitado transformado en discípulo por el Favor del Gran Señor no puede en absoluto escapar de la todopenetrante esclavitud a través de sus propios esfuerzos, no importa cuán perseverante y enérgico pueda él ser; ¿por qué ?, porque tal discípulo está completamente incapacitado por causa del Āṇavamala; por esta misma razón, la esclavitud (es) erradicada por la Gracia de Paramaśiva y no de otro modo; en Parabhairavayoga, esta enseñanza debe ser comprendida o bien no habrá ningún progreso.
यावत्परमशिवस्य दिव्यविलासौ मुक्तिबन्धौ तावन्नरस्य सततौ पीडाप्रभवौ तावेव॥६६॥
Yāvatparamaśivasya divyavilāsau muktibandhau tāvannarasya satatau pīḍāprabhavau tāveva||66||
Mientras que (yāvat) esclavitud y Liberación (mukti-bandhau) son un Juego divino (divya-vilāsau) en el caso de Paramaśiva (parama-śivasya), ellos (tāvat… tau eva) (son) una constante (satatau) fuente (prabhavau) de sufrimiento (pīḍā) en el caso del individuo limitado (narasya).
Mientras que esclavitud y Liberación son un Juego divino en el caso de Paramaśiva, ellos son una constante fuente de sufrimiento en el caso del individuo limitado.
यावत्परमशिवस्य परमार्थस्य दिव्यविलासावमानुषक्रीडे मुक्तिबन्धौ मोक्षबन्धने तावन्नरस्य शिष्यस्य सततावनवरतौ पीडाप्रभवौ दुःखकारणे तावेव। सर्वेश्वरस्य परमशिवस्य मुक्तिबन्धौ परप्रमोदमयलीला स्तो यस्यान्यपीडाप्रकारमपि जीविते सौख्यं छात्रस्य पुनस्तद्द्वयं बहुदुःखे हेतुः सम्पद्येते किमिति यतो बन्धः पीडया समानार्थश्च मुक्तेर्दुःखरूपैरतिमात्रप्रयत्नैः कार्यं तथापि मोक्षप्राप्य यद्बन्धनं च बन्धनान्मोक्षश्च न स्तः शिष्यः प्रत्यक्षमनुभवति निरुपमानन्दभूतस्य परमशिवस्य निखिलैककत्वात्॥६६॥
Yāvatparamaśivasya paramārthasya divyavilāsāvamānuṣakrīḍe muktibandhau mokṣabandhane tāvannarasya śiṣyasya satatāvanavaratau pīḍāprabhavau duḥkhakāraṇe tāveva| Sarveśvarasya paramaśivasya muktibandhau parapramodamayalīlā sto yasyānyapīḍāprakāramapi jīvite saukhyaṁ chātrasya punastaddvayaṁ bahuduḥkhe hetuḥ sampadyete kimiti yato bandhaḥ pīḍayā samānārthaśca mukterduḥkharūpairatimātraprayatnaiḥ kāryaṁ tathāpi mokṣaprāpya yadbandhanaṁ ca bandhanānmokṣaśca na staḥ śiṣyaḥ pratyakṣamanubhavati nirupamānandabhūtasya paramaśivasya nikhilaikakatvāt||66||
Mientras que (yāvat) esclavitud y Liberación —cautiverio y Emancipación— (mukti-bandhau mokṣa-bandhane) son un Juego divino o Pasatiempo sobrehumano (divya-vilāsau amānuṣa-krīḍe) en el caso de Paramaśiva —la Más Alta Realidad— (parama-śivasya parama-arthasya), ellos (tāvat… tau eva) (son) una constante (satatau) fuente (prabhavau) de sufrimiento (pīḍā) en el caso del individuo limitado (narasya), (en otras palabras, ellos son) una incesante (anavaratau) causa (kāraṇe) de dolor (duḥkha) en el caso del discípulo (śiṣyasya). Para Paramaśiva, el Señor de todo (sarva-īśvarasya parama-śivasya), esclavitud y Liberación (mukti-bandhau) son (staḥ) un Pasatiempo (līlā) repleto de (maya) Dicha (pramoda) Suprema (para); sin embargo (punar), para el discípulo (chātrasya), cuya (yasya) felicidad (saukhyam) en vida (jīvite) (es) inclusive (api) otra clase de sufrimiento (anya-pīḍā-prakāram), ese par –esclavitud y Liberación– (tad-dvayam) se vuelve (sampadyete) causa (hetuḥ) de mucho dolor (bahu-duḥkhe); ¿por qué (kim iti)?, porque (yatas) la esclavitud (bandhaḥ) (es) sinónimo (samānārthaḥ) de sufrimiento (pīḍayā) y (ca) la Liberación requiere (mukteḥ… kāryam) tremendos esfuerzos (atimātra-prayatnaiḥ) cuya naturaleza es dolor (duḥkha-rūpaiḥ); no obstante (tathā-api), tras obtener (prāpya) Emancipación (mokṣa), el discípulo (śiṣyaḥ) se da cuenta de (pratyakṣam anubhavati) que (yad) no hay ningún (na staḥ) cautiverio (bandhanam) y (ca… ca) Liberación (mokṣaḥ) del cautiverio (bandhanāt) ya que Paramaśiva, que es incomparable Bienaventuranza, está totalmente solo (nirupama-ānanda-bhūtasya parama-śivasya nikhila-ekakatvāt)||66||
Mientras que esclavitud y Liberación —cautiverio y Emancipación— son un Juego divino o Pasatiempo sobrehumano en el caso de Paramaśiva —la Más Alta Realidad—, ellos (son) una constante fuente de sufrimiento en el caso del individuo limitado, (en otras palabras, ellos son) una incesante causa de dolor en el caso del discípulo. Para Paramaśiva, el Señor de todo, esclavitud y Liberación son un Pasatiempo repleto de Dicha Suprema; sin embargo, para el discípulo, cuya felicidad en vida (es) inclusive otra clase de sufrimiento, ese par –esclavitud y Liberación– se vuelve causa de mucho dolor; ¿por qué?, porque la esclavitud (es) sinónimo de sufrimiento y la Liberación requiere tremendos esfuerzos cuya naturaleza es dolor; no obstante, tras obtener Emancipación, el discípulo se da cuenta de que no hay ningún cautiverio y Liberación del cautiverio ya que Paramaśiva, que es incomparable Bienaventuranza, está totalmente solo.
नरस्य यावज्जीवं कृच्छ्राणि सर्वाणि स्वबन्धमूलानि न चान्ये वस्तुनि॥६७॥
Narasya yāvajjīvaṁ kṛcchrāṇi sarvāṇi svabandhamūlāni na cānye vastuni||67||
Todos (sarvāṇi) los problemas (kṛcchrāṇi) que un individuo limitado tiene (narasya) durante su vida (yāvat-jīvam) están enraizados en su esclavitud (sva-bandha-mūlāni) y (ca) no (na) en otra cosa (anye vastuni).
Todos los problemas que un individuo limitado tiene durante su vida están enraizados en su esclavitud y no en otra cosa.
नरस्याणोर्यावज्जीवं जन्मन आमरणात्कृच्छ्राणि वैषम्याणि सर्वाणि स्वबन्धमूलानि स्वबन्धनदृढमूलानि न चान्ये वस्तुनि। यन्नरो वास्तवाहन्तारहितो भवति तत्स्थाने चाहमित्यहङ्काररूपं संस्कारसमूहं स वदति तत्तस्य स्वदुर्दमाज्ञानप्रभवाण्यसङ्ख्यकृच्छ्राणि सन्ति तथापीदृशानि वैषम्याण्यन्तर्बन्धविषयाणि न तु बाह्यप्रमातृप्रमेयविषयाणि वस्तुतश्च स्वकृच्छ्रेषु हेतुना बाह्यप्रमातृप्रमेयापेक्षया तद्दृढप्रत्ययस्तस्मिनात्मज्ञानाभववैपुल्यं व्यक्तं दर्शयति॥६७॥
Narasyāṇoryāvajjīvaṁ janmana āmaraṇātkṛcchrāṇi vaiṣamyāṇi sarvāṇi svabandhamūlāni svabandhanadṛḍhamūlāni na cānye vastuni| Yannaro vāstavāhantārahito bhavati tatsthāne cāhamityahaṅkārarūpaṁ saṁskārasamūhaṁ sa vadati tattasya svadurdamājñānaprabhavāṇyasaṅkhyakṛcchrāṇi santi tathāpīdṛśāni vaiṣamyāṇyantarbandhaviṣayāṇi na tu bāhyapramātṛprameyaviṣayāṇi vastutaśca svakṛcchreṣu hetunā bāhyapramātṛprameyāpekṣayā taddṛḍhapratyayastasminātmajñānābhavavaipulyaṁ vyaktaṁ darśayati||67||
Todos (sarvāṇi) los problemas o dificultades (kṛcchrāṇi vaiṣamyāṇi) que un individuo limitado o ser atómico tiene (narasya aṇoḥ) durante su vida (yāvat-jīvam), desde el nacimiento (janmanaḥ) hasta la muerte (āmaraṇāt), están enraizados en su esclavitud o cautiverio (sva-bandha-mūlāni sva-bandhana-dṛḍhamūlāni) y (ca) no (na) en otra cosa (anye vastuni). Puesto que (yad) el individuo limitado (naraḥ) carece (rahitaḥ bhavati) de un Yo (aham) real (vāstava), y (ca) en vez de (sthāne) eso (tad) él (saḥ) llama (vadati) ‘Yo’ (aham iti) a una multitud (samūham) de impresiones acumuladas (saṁskāra) cuya forma (rūpam) es ego (ahaṅkāra), por consiguiente (tad) tiene (tasya… santi) innumerables (asaṅkhya) problemas (kṛcchrāṇi) derivados de (prabhavāṇi) su (sva) indómita (durdama) ignorancia (ajñāna); no obstante (tathā api), tales (īdṛśāni) dificultades (vaiṣamyāṇi) tienen que ver (viṣayāṇi… viṣayāṇi) con la esclavitud (bandha) interna (antar) y no (na tu) con sujetos y objetos externos (bāhya-pramātṛ-prameya); y (ca) de hecho (vastutas), su (tad) convicción (dṛḍhapratyayaḥ) con referencia a (apekṣayā) sujetos y objetos externos (bāhya-pramātṛ-prameya) como la causa (hetunā) de sus problemas (sva-kṛcchreṣu) claramente (vyaktam) muestra (darśayati) la magnitud (vaipulyam) de la ausencia (abhava) de Auto-conocimiento (ātma-jñāna) en él (tasmin)||67||
Todos los problemas o dificultades que un individuo limitado o ser atómico tiene durante su vida, desde el nacimiento hasta la muerte, están enraizados en su esclavitud o cautiverio y no en otra cosa. Puesto que el individuo limitado carece de un Yo real, y en vez de eso él llama ‘Yo’ a una multitud de impresiones acumuladas cuya forma es ego, por consiguiente tiene innumerables problemas derivados de su indómita ignorancia; no obstante, tales dificultades tienen que ver con la esclavitud interna y no con sujetos y objetos externos; y de hecho, su convicción con referencia a sujetos y objetos externos como la causa de sus problemas claramente muestra la magnitud de la ausencia de Auto-conocimiento en él.
तस्मिन्सततमवधानं दातुमसामर्थ्याभिप्रायो बन्धः॥६८॥
Tasminsatatamavadhānaṁ dātumasāmarthyābhiprāyo bandhaḥ||68||
Esclavitud (bandhaḥ) significa la incapacidad (asāmarthya-abhiprāyaḥ) de mantenerse enfocado (avadhānam dātum) en Él (tasmin) constantemente (satatam).
Esclavitud significa la incapacidad de mantenerse enfocado en Él constantemente.
तस्मिन् परमशिवे सततं सर्वकालमवधानं दातुमेकाग्रभवितुमसामर्थ्याभिप्रायोऽसमर्थत्वतत्पार्यो बन्धो दासत्वम्। प्राङ्मुक्तेर्वास्तवाहन्तारूपे स्वस्वरूप उन्नतेश्वरे नित्यमवधानं दातुं नरोऽकल्पो यद्यपि स शिष्यो मुमुक्षुरोजस्वानभ्यासी भवति प्राप्त आत्मोपलब्धौ परन्तु परमशिवैकाग्रता स्थिराप्रयत्ना वर्तत इति विशेषः॥६८॥
Tasmin paramaśive satataṁ sarvakālamavadhānaṁ dātumekāgrabhavitumasāmarthyābhiprāyo’samarthatvatatpāryo bandho dāsatvam| Prāṅmuktervāstavāhantārūpe svasvarūpa unnateśvare nityamavadhānaṁ dātuṁ naro’kalpo yadyapi sa śiṣyo mumukṣurojasvānabhyāsī bhavati prāpta ātmopalabdhau parantu paramaśivaikāgratā sthirāprayatnā vartata iti viśeṣaḥ||68||
Esclavitud o servidumbre (bandhaḥ dāsatvam) significa la incapacidad (asāmarthya-abhiprāyaḥ asamarthatva-tatpāryaḥ) de mantenerse enfocado o concentrado (avadhānam dātum ekāgrabhavitum) en Él (tasmin) —en Paramaśiva (parama-śive)— constantemente (satatam) —todo el tiempo (sarva-kālam)—. Antes de (prāk) la Liberación (mukteḥ), un individuo limitado (naraḥ) es incapaz (akalpaḥ) de mantenerse siempre enfocado (nityam avadhānam dātum) en el Señor sublime (unnata-īśvare) —en su propia naturaleza esencial (sva-sva-rūpe) (o) Yo verdadero (vāstava-ahantā-rūpe)—, inclusive (api) si (yadi) él (saḥ) es (bhavati) un discípulo (śiṣyaḥ) que desea Liberación (mumukṣuḥ) (y) practica asiduamente (ojasvān abhyāsī); sin embargo (parantu), una vez que uno se da cuenta del Ser (prāpte ātma-upalabdhau), la concentración (ekāgratā) en Paramaśiva (parama-śiva) se torna (vartate) firme (sthirā) (y) sin esfuerzo (aprayatnā); ésta es la diferencia (iti viśeṣaḥ)||68||
Esclavitud o servidumbre significa la incapacidad de mantenerse enfocado o concentrado en Él —en Paramaśiva— constantemente —todo el tiempo—. Antes de la Liberación, un individuo limitado es incapaz de mantenerse siempre enfocado en el Señor sublime —en su propia naturaleza esencial (o) Yo verdadero—, inclusive si él es un discípulo que desea Liberación (y) practica asiduamente; sin embargo, una vez que uno se da cuenta del Ser, la concentración en Paramaśiva se torna firme (y) sin esfuerzo; ésta es la diferencia.
साधनायामध्यात्ममार्गे सहसोद्गमिष्यन्ति सिद्धयः॥६९॥
Sādhanāyāmadhyātmamārge sahasodgamiṣyanti siddhayaḥ||69||
Durante la sādhanā (sādhanāyām) (o) camino espiritual (adhyātma-mārge), los poderes sobrenaturales (siddhayaḥ) aparecerán (udgamiṣyanti) de repente (sahasā).
Durante la sādhanā o camino espiritual, los poderes sobrenaturales aparecerán de repente.
साधनायामध्यात्ममार्गे सहसाकाण्ड उद्गमिष्यन्ति प्रादुर्भविष्यन्ति सिद्धयो विभूतयः। शिष्ये भूयो भूयः स्पन्दैकाग्रे तर्हि तदभ्याससामर्थ्यान्नानासिद्धयो निसर्गेणोद्गच्छन्ति तथाहि यथाख्यातं पतञ्जलिपादैः परचित्तज्ञानं पूर्वजातिज्ञानमन्तर्धानं भुवनज्ञानं क्षुत्पिपासानिवृत्तिराकाशगमनमित्यादि॥६९॥
Sādhanāyāmadhyātmamārge sahasākāṇḍa udgamiṣyanti prādurbhaviṣyanti siddhayo vibhūtayaḥ| Śiṣye bhūyo bhūyaḥ spandaikāgre tarhi tadabhyāsasāmarthyānnānāsiddhayo nisargeṇodgacchanti tathāhi yathākhyātaṁ patañjalipādaiḥ paracittajñānaṁ pūrvajātijñānamantardhānaṁ bhuvanajñānaṁ kṣutpipāsānivṛttirākāśagamanamityādi||69||
Durante la sādhanā (sādhanāyām) (o) camino espiritual (adhyātma-mārge), los poderes sobrenaturales/sobrehumanos (siddhayaḥ vibhūtayaḥ) aparecerán/se manifestarán (udgamiṣyanti prādurbhaviṣyanti) de repente/inesperadamente (sahasā akāṇḍe). Cuando el discípulo se concentra en el Spanda (śiṣye… spanda-ekāgre) una y otra vez (bhūyaḥ bhūyaḥ), entonces (tarhi) aparecen (udgacchanti) naturalmente (nisargeṇa) múltiples poderes (nānā-siddhayaḥ) como resultado de (sāmarthyāt) su (tad) práctica (abhyāsa); por ejemplo (tathāhi), como (yathā) ha sido declarado (ākhyātam) por el venerable Patañjali (patañjali-pādaiḥ): ‘el conocimiento (jñānam) de las mentes (citta) de otros (para)‘, ‘el conocimiento (jñānam) de previos (pūrva) nacimientos (jāti)‘, ‘la invisibilidad (antardhānam)‘, ‘el conocimiento (jñānam) de los mundos (bhuvana)‘, ‘la cesación (nivṛttiḥ) de hambre y sed (kṣut-pipāsā)‘, ‘el movimiento (gamanam) a través del espacio (ākāśa)‘, y así sucesivamente (iti-ādi)||69||
Durante la sādhanā (o) camino espiritual, los poderes sobrenaturales/sobrehumanos aparecerán/se manifestarán de repente/inesperadamente. Cuando el discípulo se concentra en el Spanda una y otra vez, entonces aparecen naturalmente múltiples poderes como resultado de su práctica; por ejemplo, como ha sido declarado por el venerable Patañjali: ‘el conocimiento de las mentes de otros’, ‘el conocimiento de previos nacimientos’, ‘la invisibilidad’, ‘el conocimiento de los mundos’, ‘la cesación de hambre y sed’, ‘el movimiento a través del espacio’, y así sucesivamente.
तेन तादृक्सिद्धयः सर्वास्त्यक्तव्या यतस्तं पातयेयुस्ताः॥७०॥
Tena tādṛksiddhayaḥ sarvāstyaktavyā yatastaṁ pātayeyustāḥ||70||
Uno debe abandonar (tena… tyaktavyāḥ) todos (sarvāḥ) esos poderes sobrenaturales (tādṛk-siddhayaḥ) pues (yatas) podrían producir la propia caída (tam pātayeyuḥ tāḥ).
Uno debe abandonar todos esos poderes sobrenaturales pues podrían producir la propia caída.
तेन तादृक्सिद्धयस्तादृशविभूतयः सर्वास्त्यक्तव्या हातव्या यतस्तं पातयेयुर्भ्रंशयेयुस्ताः। स्पन्दाच्छक्तेरुत्थिताः सिद्धयस्ताः सर्वास्तथापि निखिलेन त्यजनीया मुक्तिप्राप्त्यै किमिति तासां परिमितत्वाद्भ्रामकत्वाद्घोरदैन्याढ्यं संसारं शिष्यं पुनर्नयनत्वाच्चोपदेशोऽयं स्वेषु श्रीयोगसूत्रेषु विभूतिपादे सप्तत्रिंषसूत्रतः पतञ्जलिना दृढीकृतस्ते समाधावुपसर्गा व्युत्थाने सिद्धय इति॥७०॥
Tena tādṛksiddhayastādṛśavibhūtayaḥ sarvāstyaktavyā hātavyā yatastaṁ pātayeyurbhraṁśayeyustāḥ| Spandācchakterutthitāḥ siddhayastāḥ sarvāstathāpi nikhilena tyajanīyā muktiprāptyai kimiti tāsāṁ parimitatvādbhrāmakatvādghoradainyāḍhyaṁ saṁsāraṁ śiṣyaṁ punarnayanatvāccopadeśo’yaṁ sveṣu śrīyogasūtreṣu vibhūtipāde saptatriṁṣasūtrataḥ patañjalinā dṛḍhīkṛtaste samādhāvupasargā vyutthāne siddhaya iti||70||
Uno debe abandonar o dejar (tena… tyaktavyāḥ hātavyāḥ) todos (sarvāḥ) esos poderes sobrenaturales/poderes sobrehumanos (tādṛk-siddhayaḥ tādṛśa-vibhūtayaḥ) pues (yatas) podrían causar la propia caída (tam pātayeyuḥ bhraṁśayeyuḥ tāḥ). De cualquier manera (tathā api), todos (sarvāḥ) esos (tāḥ) poderes superiores a lo normal (siddhayaḥ) que emergen desde (utthitāḥ) el Spanda o Śakti (spandāt śakteḥ) deben ser abandonados completamente (nikhilena tyajanīyāḥ) para alcanzar (prāptyai) Liberación (mukti); ¿por qué (kim iti)?, porque son limitados, son un factor que distrae y conducen al discípulo nuevamente hacia la Trasmigración atestada de terrible aflicción (tāsām parimitatvāt bhrāmakatvāt ghora-dainya-āḍhyam saṁsāram śiṣyam punar nayanatvāt ca); a esta (ayam) enseñanza (upadeśaḥ) la confirma (dṛḍhīkṛtaḥ) Patañjali (patañjalinā) en sus venerables Aforismos del Yoga (sveṣu śrī-yogasūtreṣu) a través del aforismo 37mo (saptatriṁṣa-sūtrataḥ) del capítulo que versa sobre poderes sobrenaturales (vibhūti-pāde): ‘Esos (poderes sobrehumanos) (te) son obstáculos o estorbos (upasargāḥ) en el Samādhi (samādhau), (pero) logros (siddhayaḥ) en Vyutthāna –es decir, en el estado ordinario de conciencia en el cual la mente fluctúa– (vyutthāne… iti)‘||70||
Uno debe abandonar o dejar todos esos poderes sobrenaturales/poderes sobrehumanos pues podrían causar la propia caída. De cualquier manera, todos esos poderes superiores a lo normal que emergen desde el Spanda o Śakti deben ser abandonados completamente para alcanzar Liberación; ¿por qué ?, porque son limitados, son un factor que distrae y conducen al discípulo nuevamente hacia la Trasmigración atestada de terrible aflicción; a esta enseñanza la confirma Patañjali en sus venerables Aforismos del Yoga a través del aforismo 37mo del capítulo que versa sobre poderes sobrenaturales: ‘Esos (poderes sobrehumanos) son obstáculos o estorbos en el Samādhi, (pero) logros en Vyutthāna –es decir, en el estado ordinario de conciencia en el cual la mente fluctúa–‘.
तस्मिन्सततमवधानं दातुं सामर्थ्यात्मकबन्धशून्यत्वाभिप्राया मुक्तिः॥७१॥
Tasminsatatamavadhānaṁ dātuṁ sāmarthyātmakabandhaśūnyatvābhiprāyā muktiḥ||71||
Liberación (muktiḥ) quiere decir (abhiprāyā) ausencia de (śūnyatva) esclavitud (bandha) o la capacidad (sāmarthya-ātmaka) de mantenerse enfocado (avadhānam dātum) en Él (tasmin) constantemente (satatam).
Liberación quiere decir ausencia de esclavitud o la capacidad de mantenerse enfocado en Él constantemente.
तस्मिन्सततमवधानं दातुं सामर्थ्यात्मकबन्धशून्यत्वाभिप्राया मुक्तिः परमशिवे सर्वकालमेकाग्रभवितुं कल्पतारूपदासत्वाभावाभिप्रायो मोक्षः। यथा प्रागुक्तं ममाष्टाषष्टसूत्रगते व्याख्यायाम्याखिलेनापूर्णत्वात्मकाणवमलवर्जिता मुक्तेरवस्था महेश्वरे सतताप्रयत्नावधानलक्षणा तद्यथा तस्यामप्रतिहतस्वातन्त्र्यसङ्कुलपरमार्थैकाग्रतास्त्येव समासेन मुक्तजनो न प्रयत्नेन परमशिवैकाग्रः प्रत्युत तु स्वभावतोऽहर्निशं परमात्मसमाविष्टः सः॥७१॥
Tasminsatatamavadhānaṁ dātuṁ sāmarthyātmakabandhaśūnyatvābhiprāyā muktiḥ paramaśive sarvakālamekāgrabhavituṁ kalpatārūpadāsatvābhāvābhiprāyo mokṣaḥ| Yathā prāguktaṁ mamāṣṭāṣaṣṭasūtragate vyākhyāyāmyākhilenāpūrṇatvātmakāṇavamalavarjitā mukteravasthā maheśvare satatāprayatnāvadhānalakṣaṇā tadyathā tasyāmapratihatasvātantryasaṅkulaparamārthaikāgratāstyeva samāsena muktajano na prayatnena paramaśivaikāgraḥ pratyuta tu svabhāvato’harniśaṁ paramātmasamāviṣṭaḥ saḥ||71||
Liberación (muktiḥ) quiere decir (abhiprāyā) ausencia de (śūnyatva) esclavitud (bandha) o la capacidad (sāmarthya-ātmaka) de mantenerse enfocado (avadhānam dātum) en Él (tasmin) constantemente (satatam); (en otras palabras,) Emancipación (mokṣaḥ) significa (abhiprāyaḥ) ausencia de (abhāva) servidumbre (dāsatva) o la competencia (kalpatā-rūpa) para concentrarse (ekāgrabhavitum) en Paramaśiva (paramaśive) todo el tiempo (sarvakālam). Como (yathā) se ha mencionado anteriormente (prāk-uktam) en mi explicación (mama… vyākhyāyām) sobre el 68vo aforismo (aṣṭāṣaṣṭa-sūtra-gate), el estado (avasthā) de Liberación (mukteḥ), el cual –tal estado– (yā) está enteramente desprovisto de (akhilena… varjitā) Āṇavamala (āṇava-mala) consistente en (ātmaka) falta de Plenitud (apūrṇatva), se caracteriza por (lakṣaṇā) constante (satata) (y) sin esfuerzo (aprayatna) enfoque (avadhāna) en el Gran Señor (mahā-īśvare), a saber (tad-yathā), en él (tasyām) existe (asti) verdaderamente (eva) concentración (ekāgratā) en la Más Alta Realidad (parama-artha) llena de (saṅkula) irresistible (apratihata) Libertad (svātantrya); en resumen (samāsena), la persona liberada (mukta-janaḥ) no está (na) concentrada (ekāgraḥ) en Paramaśiva (parama-śiva) mediante esfuerzo (prayatnena), sino (tu) por el contrario (prayuta), ella –lit. él– (saḥ) está naturalmente absorbida en (sva-bhāvatas… samāviṣṭaḥ) el Ser Supremo (parama-ātma) día y noche (aharniśam)||71||
Liberación quiere decir ausencia de esclavitud o la capacidad de mantenerse enfocado en Él constantemente; (en otras palabras,) Emancipación significa ausencia de servidumbre o la competencia para concentrarse en Paramaśiva todo el tiempo. Como se ha mencionado anteriormente en mi explicación sobre el 68vo aforismo, el estado de Liberación, el cual –tal estado– está enteramente desprovisto de Āṇavamala consistente en falta de Plenitud, se caracteriza por constante (y) sin esfuerzo enfoque en el Gran Señor, a saber, en él existe verdaderamente concentración en la Más Alta Realidad llena de irresistible Libertad; en resumen, la persona liberada no está concentrada en Paramaśiva mediante esfuerzo, sino por el contrario, ella –lit. él– está naturalmente absorbida en el Ser Supremo día y noche.
स्वशक्तीनां विस्तार इति मुक्तेर्निर्वचनान्तरम्॥७२॥
Svaśaktīnāṁ vistāra iti mukternirvacanāntaram||72||
Otra (antaram) definición (nirvacana) de Liberación (mukteḥ) (es) ‘expansión (vistāraḥ) de los propios Poderes (sva-śaktīnām… iti)‘.
Otra definición de Liberación es ‘expansión de los propios Poderes’.
स्वशक्तीनां स्वासां चिदानन्देच्छाज्ञानक्रियाशक्तीनां विस्तारो विततिरिति मुक्तेर्मोक्षस्य निर्वचनान्तरमन्यपरिच्छेदः। प्राङ्मुक्तेर्बन्धने शिष्यत्वेन भासमानस्य महाशिवस्य चिदानन्देच्छाज्ञानक्रियासञ्ज्ञाः पञ्चशक्तयो मलसन्निधेर्भृशं सङ्कुचिता मुक्तेः परं किन्तु ता इमाः शक्तयस्तेनाशेषप्रपञ्चत्वेनानुभूता विस्मयकारिपरमशिवागाधानुग्रहसाहाय्येन महायोगिलब्धां स्वातन्त्र्यावस्थां विवरितुमन्यरीतिरियम्॥७२॥
Svaśaktīnāṁ svāsāṁ cidānandecchājñānakriyāśaktīnāṁ vistāro vitatiriti muktermokṣasya nirvacanāntaramanyaparicchedaḥ| Prāṅmukterbandhane śiṣyatvena bhāsamānasya mahāśivasya cidānandecchājñānakriyāsañjñāḥ pañcaśaktayo malasannidherbhṛśaṁ saṅkucitā mukteḥ paraṁ kintu tā imāḥ śaktayastenāśeṣaprapañcatvenānubhūtā vismayakāriparamaśivāgādhānugrahasāhāyyena mahāyogilabdhāṁ svātantryāvasthāṁ vivaritumanyarītiriyam||72||
Otra (antaram anya) definición (nirvacana… paricchedaḥ) de Liberación o Emancipación (mukteḥ mokṣasya) (es) ‘expansión (vistāraḥ vitatiḥ) de los propios Poderes (sva-śaktīnām), (es decir,) de los propios Poderes de Conciencia, Bienaventuranza, Voluntad, Conocimiento y Acción (svāsām cit-ānanda-icchā-jñāna-kriyā-śaktīnām… iti)‘. Antes (prāk) de la Liberación (mukteḥ), en cautiverio (bandhane), los cinco Poderes (pañca-śaktayaḥ) denominados (sañjñāḥ) (Poderes de) Conciencia, Bienaventuranza, Voluntad, Conocimiento y Acción (cit-ānanda-icchā-jñāna-kriyā) pertenecientes al Gran Śiva (mahā-śivasya) que aparece (bhāsamānasya) como el discípulo (śiṣyatvena) (están) pesadamente (bhṛśam) contraídos (saṅkucitāḥ) debido a la presencia (sannidheḥ) de mala-s –las tres impurezas– (mala); sin embargo (kintu), después de la Liberación (mukteḥ param), a esos mismos (tāḥ imāḥ) Poderes (śaktayaḥ) Él los experimenta (tena… anubhūtāḥ) como plenamente expandidos (aśeṣa-prapañcatvena); ésta (iyam) (es) otra forma (anya-rītiḥ) de describir (vivaritum) el Estado (avasthām) de Libertad (svātantrya) obtenido (labdhām) por el gran Yogī (mahā-yogi) con la ayuda (sāhāyyena) de la insondable (agādha) Gracia (anugraha) del asombroso (vismayakāri) Paramaśiva (parama-śiva)||72||
Otra definición de Liberación o Emancipación (es) ‘expansión de los propios Poderes, (es decir,) de los propios Poderes de Conciencia, Bienaventuranza, Voluntad, Conocimiento y Acción’. Antes de la Liberación, en cautiverio, los cinco Poderes denominados (Poderes de) Conciencia, Bienaventuranza, Voluntad, Conocimiento y Acción pertenecientes al Gran Śiva que aparece como el discípulo (están) pesadamente contraídos debido a la presencia de mala-s –las tres impurezas–; sin embargo, después de la Liberación, a esos mismos Poderes Él los experimenta como plenamente expandidos; ésta (es) otra forma de describir el Estado de Libertad obtenido por el gran Yogī con la ayuda de la insondable Gracia del asombroso Paramaśiva.
सङ्कोचे यावत्स्वयं वर्तते तावदतिसङ्कुचितशक्तिः सोऽर्थात्तस्मिन्सततावधानं दानेऽसमर्थत्वं विद्यते॥७३॥
Saṅkoce yāvatsvayaṁ vartate tāvadatisaṅkucitaśaktiḥ so’rthāttasminsatatāvadhānaṁ dāne’samarthatvaṁ vidyate||73||
Mientras (yāvat) uno viva (svayam vartate) en limitación (saṅkoce), sus propios Poderes están pesadamente contraídos (tāvat ati-saṅkucita-śaktiḥ saḥ), lo cual implica (arthāt… vidyate) un estado de incapacidad (asamarthatvam) con referencia a mantenerse siempre enfocado (satata-avadhānaṁ dāne) en Él (tasmin).
Mientras uno viva en limitación, sus propios Poderes están pesadamente contraídos, lo cual implica un estado de incapacidad con referencia a mantenerse siempre enfocado en Él.
सङ्कोचे पारिमित्ये यावत्स्वयं वर्ततेऽधितिष्ठति तावदतिसङ्कुचितशक्तिरतीवसङ्क्षिप्तशक्तिः सोऽर्थात्तद्यथा तस्मिन्परमशिवे सततावधानं दाने नित्यैकाग्रतापेक्षयासमर्थत्वमसामर्थ्यं विद्यतेऽस्ति। यथोक्तं मया पूर्वसूत्रे बन्धे चिदानन्देच्छाज्ञानक्रियाभिहितपञ्चशक्तयो भृशं सङ्कुचितास्तथाहि तत्कर्तुं न शक्नोम्यपि त्वेतत्केवलं शक्नोम्येवात्राहं न तु तत्रैतज्जानामि न तु तदित्यादि तदनुसारेण च दिवारात्रमप्रयत्नेन स्वस्वभावं निखिलमनुभवितुमनर्थकासमर्थत्वमेतद्विद्यते॥७३॥
Saṅkoce pārimitye yāvatsvayaṁ vartate’dhitiṣṭhati tāvadatisaṅkucitaśaktiratīvasaṅkṣiptaśaktiḥ so’rthāttadyathā tasminparamaśive satatāvadhānaṁ dāne nityaikāgratāpekṣayāsamarthatvamasāmarthyaṁ vidyate’sti| Yathoktaṁ mayā pūrvasūtre bandhe cidānandecchājñānakriyābhihitapañcaśaktayo bhṛśaṁ saṅkucitāstathāhi tatkartuṁ na śaknomyapi tvetatkevalaṁ śaknomyevātrāhaṁ na tu tatraitajjānāmi na tu tadityādi tadanusāreṇa ca divārātramaprayatnena svasvabhāvaṁ nikhilamanubhavitumanarthakāsamarthatvametadvidyate||73||
Mientras (yāvat) uno viva (svayam vartate adhitiṣṭhati) en limitación (saṅkoce pārimitye), sus propios Poderes están pesadamente contraídos (tāvat ati-saṅkucita-śaktiḥ atīva-saṅkṣipta-śaktiḥ saḥ), lo cual implica (arthāt tad-yathā… vidyate asti) un estado de incapacidad (asamarthatvam asāmarthyam) con referencia a mantenerse siempre enfocado —es decir, con referencia a la concentración continua— (satata-avadhānam dāne nitya-ekāgratā-apekṣayā) en Él (tasmin) —en Paramaśiva (parama-śive)—. Como (yathā) dije (uktam mayā) en el aforismo previo (pūrva-sūtre), en esclavitud (bandhe), los cinco Poderes (pañca-śaktayaḥ) llamados (abhihita) (Poderes de) Conciencia, Bienaventuranza, Voluntad, Conocimiento y Acción (cit-ānanda-icchā-jñāna-kriyā) (están) pesadamente (bhṛśam) contraídos (saṅkucitāḥ); por ejemplo (tathāhi), ‘No puedo (na śaknomi… śaknomi eva) hacer (kartum) eso (tad) sino (api tu) solamente (kevalam) esto (etad)‘, ‘Yo (aham) (estoy) aquí (atra) pero no (na tu) allí (tatra)‘, ‘Sé (jānāmi) esto (etad) pero no (na tu) eso (tad)‘ y así sucesivamente (iti-ādi); y (ca) como resultado (tad-anusāreṇa) existe (vidyate) esta (etad) absurda (anarthaka) incapacidad (asamarthatva) para experimentar plenamente (nikhilam anubhavitum) la propia naturaleza esencial (sva-sva-bhāvam) día y noche (divārātram) sin hacer ningún esfuerzo especial (aprayatnena)||73||
Mientras uno viva en limitación, sus propios Poderes están pesadamente contraídos, lo cual implica un estado de incapacidad con referencia a mantenerse siempre enfocado —es decir, con referencia a la concentración continua— en Él —en Paramaśiva—. Como dije en el aforismo previo, en esclavitud, los cinco Poderes llamados (Poderes de) Conciencia, Bienaventuranza, Voluntad, Conocimiento y Acción (están) pesadamente contraídos; por ejemplo, ‘No puedo hacer eso sino solamente esto’, ‘Yo (estoy) aquí pero no allí’, ‘Sé esto pero no eso’ y así sucesivamente; y como resultado existe esta absurda incapacidad para experimentar plenamente la propia naturaleza esencial día y noche sin hacer ningún esfuerzo especial.
सद्यः कृतो मुक्तिप्रसरोऽतिसङ्कोचात्तु तं स्वयं चिरस्थिततयानुभवति॥७४॥
Sadyaḥ kṛto muktiprasaro’tisaṅkocāttu taṁ svayaṁ cirasthitatayānubhavati||74||
El proceso (prasaraḥ) de Liberación (mukti) se lleva a cabo (kṛtaḥ) de una sola vez (sadyas), pero (tu) debido a la pesada limitación (ati-saṅkocāt), uno lo experimenta (tam svayam… anubhavati) como si durase mucho tiempo (cira-sthitatayā).
El proceso de Liberación se lleva a cabo de una sola vez, pero debido a la pesada limitación, uno lo experimenta como si durase mucho tiempo.
सद्यः सपदि कृतोऽनुष्ठितो मुक्तिप्रसरो मोक्षप्रगमोऽतिसङ्कोचादतीवपारिमित्यात्तु तं स्वयं चिरस्थिततया चिरस्थायिनमिवानुभवत्युपलभते। परमशिवस्य कालहीनत्वाच्छिष्यस्य बन्धान्मोक्षप्रसरो झटिति घटते प्राङ्मुक्तेः परन्तु छात्रस्य कालदेवीवशत्वात्स प्रायेण बहुसंवत्सरं तत्प्रसरं मन्यत एव॥७४॥
Sadyaḥ sapadi kṛto’nuṣṭhito muktiprasaro mokṣapragamo’tisaṅkocādatīvapārimityāttu taṁ svayaṁ cirasthitatayā cirasthāyinamivānubhavatyupalabhate| Paramaśivasya kālahīnatvācchiṣyasya bandhānmokṣaprasaro jhaṭiti ghaṭate prāṅmukteḥ parantu chātrasya kāladevīvaśatvātsa prāyeṇa bahusaṁvatsaraṁ tatprasaraṁ manyata eva||74||
El proceso (prasaraḥ… pragamaḥ) de Liberación o Emancipación (mukti… mokṣa) se lleva a cabo o se realiza (kṛtaḥ anuṣṭhitaḥ) de una sola vez/inmediatamente (sadyas sapadi), pero (tu) debido a la pesada limitación (ati-saṅkocāt atīva-pārimityāt) uno lo experimenta o percibe (tam svayam… anubhavati upalabhate) como si durase mucho tiempo (cira-sthitatayā cira-sthāyinam iva). Como Paramaśiva no tiene tiempo –no está en la dimensión del tiempo– (parama-śivasya kāla-hīnatvāt), el proceso (prasaraḥ) de Emancipación (mokṣa) de la esclavitud (bandhāt) en el caso del discípulo (śiṣyasya) ocurre (ghaṭate) instantáneamente (jhaṭiti); no obstante (parantu), antes de (prāk) la Liberación (mukteḥ), como el discípulo está bajo el dominio de la diosa Tiempo (chātrasya kāla-devī-vaśatvāt), él (saḥ) generalmente (prāyeṇa) considera (manyate eva) que el proceso (tad-prasaram) dura muchos años (bahu-saṁvatsaram)||74||
El proceso de Liberación o Emancipación se lleva a cabo o se realiza de una sola vez/inmediatamente, pero debido a la pesada limitación uno lo experimenta o percibe como si durase mucho tiempo. Como Paramaśiva no tiene tiempo –no está en la dimensión del tiempo–, el proceso de Emancipación de la esclavitud en el caso del discípulo ocurre instantáneamente; no obstante, antes de la Liberación, como el discípulo está bajo el dominio de la diosa Tiempo, él generalmente considera que el proceso dura muchos años.
यदा स्वयमन्ततो मुक्तो भवति तदा स कदाचित्केनचिदनुपहततया स्वात्मानमनुभवति यन्निरर्गलचमत्कारमुत्पादयति॥७५॥
Yadā svayamantato mukto bhavati tadā sa kadācitkenacidanupahatatayā svātmānamanubhavati yannirargalacamatkāramutpādayati||75||
Cuando (yadā) uno se vuelve (svayam… bhavati) finalmente (antatas) liberado (muktaḥ), experimenta (tadā saḥ… anubhavati) que su propio Ser –Paramaśiva– (sva-ātmānam) no fue nunca afectado por nada (kadācid kenacid anupahatatayā), lo cual (yad) genera (utpādayati) un asombro abrumador (nirargala-camatkāram).
Cuando uno se vuelve finalmente liberado, experimenta que su propio Ser (Paramaśiva) no fue nunca afectado por nada, lo cual genera un asombro abrumador.
यदा स्वयमन्ततः शेषे मुक्तो मोचितो भवति तदा स कदाचित्केनचिदनुपहततयानुपसृष्टतया स्वात्मानमनुभवति यन्निरर्गलचमत्कारमनिवार्यविस्मयमुत्पादयति सम्भावयति। मुक्तेः पूर्वं मम जीविते स्वकर्मपरकर्मरोगदुर्दिनासक्त्याद्यानेकवस्तुभिरुपहतोऽस्मीति शिष्यस्य निश्चयो यतस्तस्मिन् सङ्कोचाद्वास्तवाहन्ताया अहङ्कारदेहादिसङ्घेन सङ्गमोऽस्ति यदा तु तेन मुक्तिः प्राप्ता तर्हि यन्न कदाचन केनचित्स्पृष्टा वास्तवाहन्ता परमशिवरूपा शिष्यो निखिलमनुभवति यथोक्तं च मया सूत्रे व्यक्तीकरणमीदृशं तस्मिनानन्दोत्तमशालिनिरर्गलचमत्कारं सम्भावयति॥७५॥
Yadā svayamantataḥ śeṣe mukto mocito bhavati tadā sa kadācitkenacidanupahatatayānupasṛṣṭatayā svātmānamanubhavati yannirargalacamatkāramanivāryavismayamutpādayati sambhāvayati| Mukteḥ pūrvaṁ mama jīvite svakarmaparakarmarogadurdināsaktyādyānekavastubhirupahato’smīti śiṣyasya niścayo yatastasmin saṅkocādvāstavāhantāyā ahaṅkāradehādisaṅghena saṅgamo’sti yadā tu tena muktiḥ prāptā tarhi yanna kadācana kenacitspṛṣṭā vāstavāhantā paramaśivarūpā śiṣyo nikhilamanubhavati yathoktaṁ ca mayā sūtre vyaktīkaraṇamīdṛśaṁ tasminānandottamaśālinirargalacamatkāraṁ sambhāvayati||75||
Cuando (yadā) uno se vuelve (svayam… bhavati) finalmente/por último (antatas śeṣe) liberado (muktaḥ mocitaḥ), experimenta (tadā saḥ… anubhavati) que su propio Ser –Paramaśiva– (sva-ātmānam) no fue nunca afectado por nada (kadācid kenacid anupahatatayā anupasṛṣṭatayā), lo cual (yad) genera/produce (utpādayati sambhāvayati) un asombro abrumador/irresistible (nirargala-camatkāram anivārya-vismayam). Antes de (pūrvam) la Liberación (mukteḥ), el discípulo está convencido de que (iti śiṣyasya niścayaḥ) ‘Durante mi vida (mama jīvite) soy (asmi) afectado (upahataḥ) por muchas cosas (aneka-vastubhiḥ) (tales como) mis propias acciones (sva-karma), las acciones de otros (para-karma), las enfermedades (roga), el mal tiempo (durdina), el apego (āsakti) y cosas por el estilo (ādya)‘, ya que (yatas) en él (tasmin), debido a la limitación (saṅkocāt), existe (asti) asociación (saṅgamaḥ) del Yo real (vāstava-ahantāyāḥ) con el grupo (saṅghena) de ego (ahaṅkāra), cuerpo (deha), etc. (ādi); pero (tu) cuando (yadā) consigue Liberación (tena muktiḥ prāptā), entonces (tarhi) el discípulo (śiṣyaḥ) experimenta (anubhavati) completamente (nikhilam) que (yad) el Yo real (vāstava-ahantā) cuya naturaleza es Paramaśiva (parama-śiva-rūpā) nunca es tocado (na kadācana… spṛṣṭā) por nada (kenacid); y (ca) como dije (yathā uktam… mayā) en el aforismo (sūtre), tal (īdṛśam) revelación (vyaktīkaraṇam) produce (sambhāvayati) en él (tasmin) un asombro abrumador (nirargala-camatkāram) repleto de (śāli) la más alta Bienaventuranza (ānanda-uttama)||75||
Cuando uno se vuelve finalmente/por último liberado, experimenta que su propio Ser –Paramaśiva– no fue nunca afectado por nada, lo cual genera/produce un asombro abrumador/irresistible. Antes de la Liberación, el discípulo está convencido de que ‘Durante mi vida soy afectado por muchas cosas (tales como) mis propias acciones, las acciones de otros, las enfermedades, el mal tiempo, el apego y cosas por el estilo’, ya que en él, debido a la limitación, existe asociación del Yo real con el grupo de ego, cuerpo, etc.; pero cuando consigue Liberación, entonces el discípulo experimenta completamente que el Yo real cuya naturaleza es Paramaśiva nunca es tocado por nada; y como dije en el aforismo, tal revelación produce en él un asombro abrumador repleto de la más alta Bienaventuranza.
यदा स्वयमन्ततो मुक्तो भवति तदा स नित्यमुक्ततयात्मानमनुभवति॥७६॥
Yadā svayamantato mukto bhavati tadā sa nityamuktatayātmānamanubhavati||76||
Cuando (yadā) uno se vuelve (svayam… bhavati) finalmente (antatas) liberado (muktaḥ), experimenta (tadā saḥ… anubhavati) que estuvo siempre liberado (nitya-muktatayā ātmānam).
Cuando uno se vuelve finalmente liberado, experimenta que estuvo siempre liberado.
यदा स्वयमन्ततो शेषे मुक्तो मोचितो भवति तदा स नित्यमुक्ततया सततविमोचिततयात्मानमनुभवत्युपलभते। यदा च शिष्ये मुक्तिरुद्भिद्यते तस्य वास्तवाहन्तायाः स्वस्वरूपस्याहङ्कारदेहादिसङ्घेन सङ्गमत्यागतस्तदा सोऽनवरतमुक्ततयात्मानं गृह्णात्यर्थात्परमशिवः सततमस्मीति तदनुभव एव तदेकपरमशिवः प्राग्मुक्तेः परमशिवान्तरं च मुक्तेः परं न विद्येतेऽपि तु य आत्मानं गूहति च प्रकाशयति चैकपरमशिवः केवलमस्ति॥७६॥
Yadā svayamantato śeṣe mukto mocito bhavati tadā sa nityamuktatayā satatavimocitatayātmānamanubhavatyupalabhate| Yadā ca śiṣye muktirudbhidyate tasya vāstavāhantāyāḥ svasvarūpasyāhaṅkāradehādisaṅghena saṅgamatyāgatastadā so’navaratamuktatayātmānaṁ gṛhṇātyarthātparamaśivaḥ satatamasmīti tadanubhava eva tadekaparamaśivaḥ prāgmukteḥ paramaśivāntaraṁ ca mukteḥ paraṁ na vidyete’pi tu ya ātmānaṁ gūhati ca prakāśayati caikaparamaśivaḥ kevalamasti||76||
Cuando (yadā) uno se vuelve (svayam… bhavati) finalmente/por último (antatas śeṣe) liberado (muktaḥ mocitaḥ), experimenta o percibe (tadā saḥ… anubhavati upalabhate) que estuvo siempre/constantemente liberado (nitya-muktatayā satata-vimocitatayā ātmānam). Y (ca) cuando (yadā) la Liberación (muktiḥ) amanece (udbhidyate) en el discípulo (śiṣye) porque él dejó de asociar (tasya… saṅgama-tyāgataḥ) al Yo real (vāstava-ahantāyāḥ) —a su propia naturaleza esencial (sva-sva-rūpasya)— con el grupo (saṅghena) de ego (ahaṅkāra), cuerpo (deha), etc. (ādi), entonces (tadā) se da cuenta (saḥ… gṛhṇāti) de que estuvo ininterrumpidamente liberado (anavarata-muktatayā ātmānam); es decir (arthāt), su experiencia ciertamente es (tad-anubhavaḥ eva) ‘Yo soy (asmi) constantemente (satatam) Paramaśiva (parama-śivaḥ… iti)‘; por lo tanto (tad), no hay (na vidyete) un Paramaśiva (eka-parama-śivaḥ) antes de (prāk) la Liberación (mukteḥ) y (ca) otro Paramaśiva (parama-śiva-antaram) después de (param) la Liberación (mukteḥ), sino que existe más bien (api tu… asti) únicamente (kevalam) un Paramaśiva (eka-parama-śivaḥ) que (yaḥ) se esconde (ātmānam gūhati) y (ca… ca) se revela (ātmānam… prakāśayati)||76||
Cuando uno se vuelve finalmente/por último liberado, experimenta o percibe que estuvo siempre/constantemente liberado. Y cuando la Liberación amanece en el discípulo porque él dejó de asociar al Yo real —a su propia naturaleza esencial— con el grupo de ego, cuerpo, etc., entonces se da cuenta de que estuvo ininterrumpidamente liberado; es decir, su experiencia ciertamente es ‘Yo soy constantemente Paramaśiva’; por lo tanto, no hay un Paramaśiva antes de la Liberación y otro Paramaśiva después de la Liberación, sino que existe más bien únicamente un Paramaśiva que se esconde y se revela.
मुक्त्यां तद्विभवस्य विपुलानुभवस्य हेतोः स्वयं स्वस्थूलशरीरात्परिहातुं शक्नुयात्॥७७॥
Muktyāṁ tadvibhavasya vipulānubhavasya hetoḥ svayaṁ svasthūlaśarīrātparihātuṁ śaknuyāt||77||
Durante la Liberación (muktyām), uno podría (svayam… śaknuyāt) perder (parihātum) su (sva) cuerpo físico (sthūla-śarīrāt) a causa de (hetoḥ) la masiva Experiencia (vipula-anubhavasya) de Su Gloria (tad-vibhavasya).
Durante la Liberación, uno podría perder su cuerpo físico a causa de la masiva Experiencia de Su Gloria.
मुक्त्यां मोक्षे तद्विभवस्य परमशिवमहिमनो विपुलानुभवस्य विशालानुभूत्या हेतोः स्वयं स्वस्थूलशरीरात्परिहातुं स्वदेहेन वियोक्तुं शक्नुयात्। यत्कदाचित्केनचिदनुपहतः स्वात्मा भवतीति ज्ञानाच्चमत्कार इयांस्तीव्रो यन्मुक्तिप्रसरे शिष्यः स्वदेहनाशसंशय आत्मानं पातयति तस्मिन्स पुनर्मनस्तावन्न धत्ते तदनुभूतामितानन्दसततौघात्॥७७॥
Muktyāṁ mokṣe tadvibhavasya paramaśivamahimano vipulānubhavasya viśālānubhūtyā hetoḥ svayaṁ svasthūlaśarīrātparihātuṁ svadehena viyoktuṁ śaknuyāt| Yatkadācitkenacidanupahataḥ svātmā bhavatīti jñānāccamatkāra iyāṁstīvro yanmuktiprasare śiṣyaḥ svadehanāśasaṁśaya ātmānaṁ pātayati tasminsa punarmanastāvanna dhatte tadanubhūtāmitānandasatataughāt||77||
Durante la Liberación o Emancipación (muktyām mokṣe), uno podría (svayam… śaknuyāt) perder o ser privado de (parihātum… viyoktum) su (sva… sva) cuerpo físico (sthūla-śarīrāt… dehena) a causa de (hetoḥ) la masiva Experiencia (vipula-anubhavasya viśāla-anubhūtyāḥ) de Su Gloria (tad-vibhavasya), (o sea, a causa de la masiva Experiencia) de la Grandeza de Paramaśiva (parama-śiva-mahimanaḥ). El asombro (camatkāraḥ) al descubrir (jñānāt) que (yad) el propio Ser (sva-ātmā) nunca ha sido afectado por nada (kadācid kenacid anupahataḥ… bhavati iti) es tan intenso (iyān tīvraḥ) que (yad), durante el proceso de Liberación (mukti-prasare), el discípulo (śiṣyaḥ) corre el riesgo (saṁśaye ātmānam pātayati) de perder (nāśa) su (sva) cuerpo (deha); sin embargo (punar), a él (saḥ) realmente (tāvat) no le importa (manas… na dhatte) eso (tasmin) debido al torrente constante (satata-oghāt) de inconmensurable (amita) Bienaventuranza (ānanda) que está experimentado (tad-anubhūta)||77||
Durante la Liberación o Emancipación, uno podría perder o ser privado de su cuerpo físico a causa de la masiva Experiencia de Su Gloria, (o sea, a causa de la masiva Experiencia) de la Grandeza de Paramaśiva. El asombro al descubrir que el propio Ser nunca ha sido afectado por nada es tan intenso que, durante el proceso de Liberación, el discípulo corre el riesgo de perder su cuerpo; sin embargo, a él realmente no le importa eso debido al torrente constante de inconmensurable Bienaventuranza que está experimentado.
यदि शरीरमतिजीवेत्तर्हि स स्वयं जीवन्मुक्त इत्युदाह्रियेत॥७८॥
Yadi śarīramatijīvettarhi sa svayaṁ jīvanmukta ityudāhriyeta||78||
Si (yadi) el cuerpo (śarīram) sobrevive (atijīvet), a uno (tarhi saḥ svayam) se lo llama (udāhriyeta) Jīvanmukta o liberado en vida (jīvat-muktaḥ iti).
Si el cuerpo sobrevive, a uno se lo llama Jīvanmukta o liberado en vida.
यदि शरीरं देहोऽतिजीवेन्न म्रियेत तर्हि स स्वयं जीवन्मुक्त इत्युदाह्रियेत स्मर्येत। यदि शिष्यस्य स्थूलशरीरमतिजीवेदप्रतिहतस्वातन्त्र्यानुभवात्पश्चात्तर्हि स जीवन्मुक्तो देहस्थो मुक्तेरपि परं वेत्युच्येतैतच्च नित्यं सर्वलोकानां शिवाय नात्र सन्देहः परमशिवपूर्णैकत्वप्राप्त्यर्थे तु महायोगिनावशिष्टप्रारब्धकर्मव्ययः प्रतीक्षितव्यो रहस्योपदेशोऽयं मया वक्ष्यमाणः॥७८॥
Yadi śarīraṁ deho’tijīvenna mriyeta tarhi sa svayaṁ jīvanmukta ityudāhriyeta smaryeta| Yadi śiṣyasya sthūlaśarīramatijīvedapratihatasvātantryānubhavātpaścāttarhi sa jīvanmukto dehastho mukterapi paraṁ vetyucyetaitacca nityaṁ sarvalokānāṁ śivāya nātra sandehaḥ paramaśivapūrṇaikatvaprāptyarthe tu mahāyogināvaśiṣṭaprārabdhakarmavyayaḥ pratīkṣitavyo rahasyopadeśo’yaṁ mayā vakṣyamāṇaḥ||78||
Si (yadi) el cuerpo (śarīram dehaḥ) sobrevive (atijīvet), (en suma, si) no muere (na mriyeta), a uno se lo llama/se dice que uno es (tarhi saḥ svayam… udāhriyeta smaryeta) Jīvanmukta o liberado en vida (jīvat-muktaḥ iti). Si (yadi) el cuerpo físico (sthūla-śarīram) del discípulo (śiṣyasya) sobrevive (atijīvet) después de (paścāt) la experiencia (anubhavāt) de la irresistible (apratihata) Libertad (svātantrya), entonces (tarhi) se dice que él –el discípulo– es (saḥ… ucyeta) un Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ) o (vā) alguien que permanece en el cuerpo (deha-sthaḥ) inclusive (api) después de (param) la Liberación (mukteḥ… iti); y (ca) esto (etad) (es) siempre por el bienestar (śivāya) de toda la gente (sarva-lokānām), no hay duda (na… sandehaḥ) sobre ello (atra); pero (tu) para alcanzar (prāpti-arthe) unidad (ekatva) plena (pūrṇa) con Paramaśiva (parama-śiva), el Gran Yogī tendrá que esperar que el prārabdhakarma remanente se agote (mahā-yoginā avaśiṣṭa-prārabdha-karma-vyayaḥ pratīkṣitavyaḥ); hablaré más adelante (mayā vakṣyamāṇaḥ) sobre esta misteriosa enseñanza (rahasya-upadeśaḥ ayam)||78||
Si el cuerpo sobrevive, (en suma, si) no muere, a uno se lo llama/se dice que uno es Jīvanmukta o liberado en vida. Si el cuerpo físico del discípulo sobrevive después de la experiencia de la irresistible Libertad, entonces se dice que él –el discípulo– es un Jīvanmukta o alguien que permanece en el cuerpo inclusive después de la Liberación; y esto (es) siempre por el bienestar de toda la gente, no hay duda sobre ello; pero para alcanzar unidad plena con Paramaśiva, el Gran Yogī tendrá que esperar que el prārabdhakarma remanente se agote; hablaré más adelante sobre esta misteriosa enseñanza.
यदि शरीरं म्रियेत तर्हि स स्वयं विदेहमुक्त इत्याख्यायेत॥७९॥
Yadi śarīraṁ mriyeta tarhi sa svayaṁ videhamukta ityākhyāyeta||79||
Si (yadi) el cuerpo (śarīram) muere (mriyeta), a uno (tarhi saḥ svayam) se lo llama (ākhyāyeta) Videhamukta o liberado tras dejar el cuerpo –o sea, después de que el cuerpo muere– (videha-muktaḥ iti).
Si el cuerpo muere, a uno se lo llama Videhamukta o liberado tras dejar el cuerpo (o sea, después de que el cuerpo muere).
यदि शरीरं देहो म्रियेत नातिजीवेत्तर्हि स स्वयं विदेहमुक्त इत्याख्यायेताभिधीयेत। यदानवग्रहस्वाच्छन्द्यसम्पत्तिरूपेण शक्तिपाततीव्रतात्यन्ता जायते तदा स्थूलशरीरं बलेन म्रियते महायोगी च विदेहमुक्तो भवति ततश्च स स्वच्छन्दचिद्घनमयोऽत्र स्थितः॥७९॥
Yadi śarīraṁ deho mriyeta nātijīvettarhi sa svayaṁ videhamukta ityākhyāyetābhidhīyeta| Yadānavagrahasvācchandyasampattirūpeṇa śaktipātatīvratātyantā jāyate tadā sthūlaśarīraṁ balena mriyate mahāyogī ca videhamukto bhavati tataśca sa svacchandacidghanamayo’tra sthitaḥ||79||
Si (yadi) el cuerpo (śarīram dehaḥ) muere (mriyeta), (en otras palabras, si) no sobrevive (na atijīvet), a uno (tarhi saḥ svayam) se lo llama/denomina (ākhyāyeta abhidhīyeta) Videhamukta o liberado tras dejar el cuerpo –o sea, después de que el cuerpo muere– (videha-muktaḥ iti). Cuando (yadā) la intensidad (tīvratā) del descenso (pāta) de Poder (śakti) en la forma de (rūpeṇa) la adquisición (sampatti) de irresistible (anavagraha) Libertad (svācchandya) resulta (jāyate) excesiva (atyantā), entonces (tadā) el cuerpo físico (sthūla-śarīram) forzosamente (balena) fallece (mriyate) y (ca) el Gran Yogī (mahā-yogī) se convierte en (bhavati) un Videhamukta (videha-muktaḥ); después de eso (tatas ca), él (saḥ) permanece (sthitaḥ) aquí (atra) como una masa compacta de Conciencia Libre (svacchanda-cit-ghana-mayaḥ)||79||
Si el cuerpo muere, (en otras palabras, si) no sobrevive, a uno se lo llama/denomina Videhamukta o liberado tras dejar el cuerpo –o sea, después de que el cuerpo muere–. Cuando la intensidad del descenso de Poder en la forma de la adquisición de irresistible Libertad resulta excesiva, entonces el cuerpo físico forzosamente fallece y el Gran Yogī se convierte en un Videhamukta; después de eso, él permanece aquí como una masa compacta de Conciencia Libre.
धृतशरीरस्य विमुक्तजनस्य च त्यक्तशरीरस्य मोक्षितजनस्य चायं विशेषो मुक्तिं लभमानं तज्जनं निरीक्षमाणैः केवलमुपलभ्यते॥८०॥
Dhṛtaśarīrasya vimuktajanasya ca tyaktaśarīrasya mokṣitajanasya cāyaṁ viśeṣo muktiṁ labhamānaṁ tajjanaṁ nirīkṣamāṇaiḥ kevalamupalabhyate||80||
A esta (ayam) diferencia (viśeṣaḥ) entre una persona liberada (vimukta-janasya) que retiene el cuerpo (dhṛta-śarīrasya) y (ca… ca) una –lit. una persona liberada– (mokṣita-janasya) que deja el cuerpo (tyakta-śarīrasya) sólo la perciben (kevalam upalabhyate) los que están observando (nirīkṣamāṇaiḥ) a esa persona (tad-janam) mientras logra (labhamānam) Liberación (muktim).
A esta diferencia entre una persona liberada que retiene el cuerpo y una que deja el cuerpo sólo la perciben los que están observando a esa persona mientras logra Liberación.
धृतशरीरस्य धृतदेहस्य विमुक्तजनस्य च त्यक्तशरीरस्य हातदेहस्य मोक्षितजनस्य चायं विशेषो भेदो मुक्तिं मोक्षं लभमानं प्राप्न्वन्तं तज्जनं निरीक्षमाणैः प्रेक्षकैः केवलमुपलभ्यते ज्ञायते। महायोगिनि मोक्षमाप्न्वति जीवन्मुक्तस्य च विदेहमुक्तस्य च विशेषो प्रेक्षकापेक्षया प्रास्ताविकमात्रो न तु महायोग्यपेक्षया तस्य महाप्रतापपरमशिवपूर्णसमावेशत्वात्॥८०॥
Dhṛtaśarīrasya dhṛtadehasya vimuktajanasya ca tyaktaśarīrasya hātadehasya mokṣitajanasya cāyaṁ viśeṣo bhedo muktiṁ mokṣaṁ labhamānaṁ prāpnvantaṁ tajjanaṁ nirīkṣamāṇaiḥ prekṣakaiḥ kevalamupalabhyate jñāyate| Mahāyogini mokṣamāpnvati jīvanmuktasya ca videhamuktasya ca viśeṣo prekṣakāpekṣayā prāstāvikamātro na tu mahāyogyapekṣayā tasya mahāpratāpaparamaśivapūrṇasamāveśatvāt||80||
A esta (ayam) diferencia o distinción (viśeṣaḥ bhedaḥ) entre una persona liberada (vimukta-janasya) que retiene el cuerpo (dhṛta-śarīrasya dhṛta-dehasya) y (ca… ca) una –lit. una persona liberada– (mokṣita-janasya) que deja/abandona el cuerpo (tyakta-śarīrasya hāta-dehasya) sólo la perciben (kevalam upalabhyate jñāyate) los que están observando/los que están mirando (nirīkṣamāṇaiḥ prekṣakaiḥ) a esa persona (tad-janam) mientras logra/alcanza (labhamānam prāpnvantam) Liberación o Emancipación (muktim mokṣam). Cuando el Gran Yogī está consiguiendo Emancipación (mahā-yogini mokṣam āpnvati), la diferencia (viśeṣaḥ) entre un Jīvanmukta (jīvat-muktasya) y (ca… ca) un Videhamukta (videhamuktasya) (es) sólo relevante (prāstāvika-mātraḥ) con referencia a (apekṣayā) los espectadores (prekṣaka) y no (na tu) con referencia al (apekṣayā) Gran Yogī (mahā-yogi), debido a su absorción perfecta (tasya… pūrṇa-samāveśatvāt) en el Magnífico (mahāpratāpa) Paramaśiva (parama-śiva)||80||
A esta diferencia o distinción entre una persona liberada que retiene el cuerpo y una –lit. una persona liberada– que deja/abandona el cuerpo sólo la perciben los que están observando/los que están mirando a esa persona mientras logra/alcanza Liberación o Emancipación. Cuando el Gran Yogī está consiguiendo Emancipación, la diferencia entre un Jīvanmukta y un Videhamukta (es) sólo relevante con referencia a los espectadores y no con referencia al Gran Yogī, debido a su absorción perfecta en el Magnífico Paramaśiva.
मुक्तेः पश्चाद्यद्यदीदृङ्निर्मुक्तजन इच्छति तत्तत्स कर्तुं कल्पः॥८१॥
Mukteḥ paścādyadyadīdṛṅnirmuktajana icchati tattatsa kartuṁ kalpaḥ||81||
Después de (paścāt) la Liberación (mukteḥ), tal persona libre (īdṛk-nirmukta-janaḥ) puede (kalpaḥ) hacer (kartum) cualquier cosa que desee (yad yad… icchati… tad tad saḥ).
Después de la Liberación, tal persona libre puede hacer cualquier cosa que desee.
मुक्तेर्मोक्षात्पश्चाद्यद्यदीदृङ्निर्मुक्तजनस्तथाविधाबद्धजन इच्छति वाञ्छति तत्तत्स कर्तुं कल्पः क्षमः। तस्मिन् शिष्यत्वे सति धर्माधर्मौ प्रास्ताविकावधुना तु यत्सर्वशक्तियुतः सर्वव्यापकः परमशिव एवाहमित्युपलब्धेः पश्चाद्विधानानीदृशानि निष्प्रयोजनानि सङ्क्षेपतो यद्यन्महायोगीच्छति तत्तत्स करणाय समर्थो यतो विश्वं स्वक्रीडाप्रदेशः खलु भूतम्॥८१॥
Muktermokṣātpaścādyadyadīdṛṅnirmuktajanastathāvidhābaddhajana icchati vāñchati tattatsa kartuṁ kalpaḥ kṣamaḥ| Tasmin śiṣyatve sati dharmādharmau prāstāvikāvadhunā tu yatsarvaśaktiyutaḥ sarvavyāpakaḥ paramaśiva evāhamityupalabdheḥ paścādvidhānānīdṛśāni niṣprayojanāni saṅkṣepato yadyanmahāyogīcchati tattatsa karaṇāya samartho yato viśvaṁ svakrīḍāpradeśaḥ khalu bhūtam||81||
Después de (paścāt) la Liberación o Emancipación (mukteḥ mokṣāt), tal persona libre/no amarrada (īdṛk-nirmukta-janaḥ tathāvidha-abaddha-janaḥ) puede (kalpaḥ kṣamaḥ) hacer (kartum) cualquier cosa que desee (yad yad… icchati vāñchati… tad tad saḥ). Cuando era discípulo (tasmin śiṣyatve sati), el conjunto de lo que está bien y lo que está mal –síes y noes– (dharma-adharmau) (era) relevante (prāstāvikau), pero (tu) ahora (adhunā), tras (paścāt) darse cuenta de (upalabdheḥ) que (yad) ‘Yo (aham) (soy) el todopenetrante (sarva-vyāpakaḥ) Paramaśiva Mismo (parama-śivaḥ eva) dotado de (yutaḥ) todos (sarva) los Poderes (śakti… iti)‘, tales (īdṛśāni) regulaciones (vidhānāni) (son) innecesarias (niṣprayojanāni); en resumidas cuentas (saṅkṣepatas), el Gran Yogī (mahā-yogī) puede (samarthaḥ) hacer (karaṇāya) cualquier cosa que desee (yad yad… icchati… tad tad saḥ) ya que (yatas) el universo (viśvam) se ha en verdad convertido en (khalu bhūtam) su propio patio de juegos (sva-krīḍā-pradeśaḥ)||81||
Después de la Liberación o Emancipación, tal persona libre/no amarrada puede hacer cualquier cosa que desee. Cuando era discípulo, el conjunto de lo que está bien y lo que está mal –síes y noes– (era) relevante, pero ahora, tras darse cuenta de que ‘Yo (soy) el todopenetrante Paramaśiva Mismo dotado de todos los Poderes’, tales regulaciones (son) innecesarias; en resumidas cuentas, el Gran Yogī puede hacer cualquier cosa que desee ya que el universo se ha en verdad convertido en su propio patio de juegos.
प्रारब्धकर्म विहाय विमुक्तजनोऽनन्यकर्मः॥८२॥
Prārabdhakarma vihāya vimuktajano’nanyakarmaḥ||82||
Aparte del prārabdhakarma –el karma que ya ha comenzado a dar frutos– (prārabdha-karma vihāya), la persona liberada (vimukta-janaḥ) no tiene ningún otro karma (an-anya-karmaḥ).
Aparte del prārabdhakarma (el karma que ya ha comenzado a dar frutos), la persona liberada no tiene ningún otro karma.
प्रारब्धकर्म विहाय त्यक्त्वा विमुक्तजनो मोक्षितजनोऽनन्यकर्मोऽर्थात्तस्य न किञ्चित्कर्मान्तरं विद्यते। यथा मया निर्दिष्टः पुराष्टसप्ततसूत्रव्याख्यायां जीवन्मुक्तस्य प्रारब्धकर्ममात्रमस्ति समासेन तेन प्रारब्धकर्मणः शुभाशुभफलान्यनुभवितव्यानि महायोगिनस्तु स्वकर्मभ्यो नवकर्माभावो तदनुरोधाच्च नवशुभाशुभफलानुपस्थितिः स्वातन्त्र्यशक्तिसम्पत्तित्वादन्ते च वर्तमानेऽस्य जीवन्मुक्तस्य प्रारब्धकर्मव्यये देहपातात्परमशिवविलीनः स भवति॥८२॥
Prārabdhakarma vihāya tyaktvā vimuktajano mokṣitajano’nanyakarmo’rthāttasya na kiñcitkarmāntaraṁ vidyate| Yathā mayā nirdiṣṭaḥ purāṣṭasaptatasūtravyākhyāyāṁ jīvanmuktasya prārabdhakarmamātramasti samāsena tena prārabdhakarmaṇaḥ śubhāśubhaphalānyanubhavitavyāni mahāyoginastu svakarmabhyo navakarmābhāvo tadanurodhācca navaśubhāśubhaphalānupasthitiḥ svātantryaśaktisampattitvādante ca vartamāne’sya jīvanmuktasya prārabdhakarmavyaye dehapātātparamaśivavilīnaḥ sa bhavati||82||
Aparte del prārabdhakarma –el karma que ya ha comenzado a dar frutos– (prārabdha-karma vihāya tyaktvā), la persona liberada (vimukta-janaḥ mokṣita-janaḥ) no tiene ningún otro karma (an-anya-karmaḥ), a saber (arthāt), él no está en posesión de ningún otro karma (tasya na kiñcid karma-antaram vidyate). Como (yathā) indiqué (mayā nirdiṣṭaḥ) antes (purā) en el comentario (vyākhyāyām) sobre el aforismo 78vo (aṣṭasaptata-sūtra), el Jīvanmukta sólo tiene prārabdhakarma (jīvat-muktasya prārabdha-karma-mātram asti); en definitiva (samāsena), tiene que experimentar los buenos y malos frutos del prārabdhakarma (tena prārabdha-karmaṇaḥ śubha-aśubha-phalāni anubhavitavyāni), pero (tu) en el caso del Gran Yogī (mahā-yoginaḥ) (hay) ausencia de (abhāvaḥ) nuevo (nava) karma (karma) derivado de sus acciones (sva-karmabhyaḥ), y (ca) acordemente (tad-anurodhāt) (hay) ausencia de (anupasthiti) nuevos (nava) frutos (phala) buenos y malos (śubha-aśubha), (todo ello) debido a (su) logro (sampattitvāt) del Poder (śakti) de Libertad (svātantrya); y (ca) al final (ante), cuando el prārabdhakarma de este Jīvanmukta se ha agotado (vartamāne asya jīvat-muktasya prārabdha-karma-vyaye), tras la caída (pātāt) del cuerpo (deha), él (saḥ) se funde completamente (vilīnaḥ… bhavati) en Paramaśiva (parama-śiva)||82||
Aparte del prārabdhakarma –el karma que ya ha comenzado a dar frutos–, la persona liberada no tiene ningún otro karma, a saber, él no está en posesión de ningún otro karma. Como indiqué antes en el comentario sobre el aforismo 78vo, el Jīvanmukta sólo tiene prārabdhakarma; en definitiva, tiene que experimentar los buenos y malos frutos del prārabdhakarma, pero en el caso del Gran Yogī (hay) ausencia de nuevo karma derivado de sus acciones, y acordemente (hay) ausencia de nuevos frutos buenos y malos, (todo ello) debido a (su) logro del Poder de Libertad; y al final, cuando el prārabdhakarma de este Jīvanmukta se ha agotado, tras la caída del cuerpo, él se funde completamente en Paramaśiva.
तस्मात्स यत्किञ्चित्कर्म करणे शक्नोति न तु कदाचित्तत्कर्मविषयं शुभफलमितरद्वादत्ते॥८३॥
Tasmātsa yatkiñcitkarma karaṇe śaknoti na tu kadācittatkarmaviṣayaṁ śubhaphalamitaradvādatte||83||
Por lo tanto (tasmāt), puede (saḥ… śaknoti) hacer (karaṇe) cualquier (yad kiñcid) acción (karma) y nunca (na tu kadācid) recibe (ādatte) el fruto bueno o malo (śubha-phalam itarat vā) proveniente de (viṣayam) esa (tad) acción (karma).
Por lo tanto, puede hacer cualquier acción y nunca recibe el fruto bueno o malo proveniente de esa acción.
तस्मात्तेन स जीवन्मुक्तो यत्किञ्चित्कर्म करणे शक्नोति न तु कदाचित्कदाचन तत्कर्मविषयं तत्क्रियागतं शुभफलमितरद्वादत्ते प्रतीच्छति। महायोगिनो नवकर्मानुत्पादनत्वाद्यद्धि यत्स चिकीर्षति तदीदृक्कर्मसम्बन्धिशुभाशुभफलादानं विना कर्तुं कल्पोऽत एव सद्गुरोर्यत्केनचित्कर्मणा स्वशिष्याणामुत्कर्षाय स्वाच्छन्द्यं विद्यते स तु तत्क्रियासंयुक्तानि फलानि न कदाचनादत्ते॥८३॥
Tasmāttena sa jīvanmukto yatkiñcitkarma karaṇe śaknoti na tu kadācitkadācana tatkarmaviṣayaṁ tatkriyāgataṁ śubhaphalamitaradvādatte pratīcchati| Mahāyogino navakarmānutpādanatvādyaddhi yatsa cikīrṣati tadīdṛkkarmasambandhiśubhāśubhaphalādānaṁ vinā kartuṁ kalpo’ta eva sadguroryatkenacitkarmaṇā svaśiṣyāṇāmutkarṣāya svācchandyaṁ vidyate sa tu tatkriyāsaṁyuktāni phalāni na kadācanādatte||83||
Por lo tanto (tasmāt tena), él (saḥ), el Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ), puede (śaknoti) hacer (karaṇe) cualquier (yad kiñcid) acción (karma) y nunca (na tu kadācid kadācana) recibe (ādatte pratīcchati) el fruto bueno o malo (śubha-phalam itarat vā) proveniente de (viṣayam) esa (tad) acción (karma), (es decir, el buen o mal fruto) relativo a (gatam) esa (tad) actividad (kriyā). Puesto que en el caso del Gran Yogī no existe ninguna generación (mahā-yoginaḥ… anutpādanatvāt) de karma (karma) nuevo (nava), cualquier cosa que (yad hi yad) él (saḥ) desee hacer (cikīrṣati), él es capaz de hacerlo (tad… kartum… kalpaḥ) sin (vinā) recibir (ādānam) el buen y mal (śubha-aśubha) fruto (phala) conectado con (sambandhi) tal (īdṛk) acción (karma); por esto es que (atas eva) un Guru genuino tiene Libertad (sat-guroḥ… svācchandyam vidyate) para elevar (utkarṣāya) a sus propios discípulos (sva-śiṣyāṇām) a través de cualquier acción (yad kenacid karmaṇā), pero (tu) él (saḥ) nunca (na kadācana) recibe (ādatte) los frutos (phalāni) vinculados a (saṁyuktāni) esa (tad) actividad (kriyā)||83||
Por lo tanto, él, el Jīvanmukta, puede hacer cualquier acción y nunca recibe el fruto bueno o malo proveniente de esa acción, (es decir, el buen o mal fruto) relativo a esa actividad. Puesto que en el caso del Gran Yogī no existe ninguna generación de karma nuevo, cualquier cosa que él desee hacer, él es capaz de hacerlo sin recibir el buen y mal fruto conectado con tal acción; por esto es que un Guru genuino tiene Libertad para elevar a sus propios discípulos a través de cualquier acción, pero él nunca recibe los frutos vinculados a esa actividad.
तेन यद्यपि नान्यत्किञ्चित्कर्तव्यं तथापि स सोत्साहमन्यजनोत्कर्षपरः सर्वदा॥८४॥
Tena yadyapi nānyatkiñcitkartavyaṁ tathāpi sa sotsāhamanyajanotkarṣaparaḥ sarvadā||84||
No hay nada más para que él haga (tena yadi api na anyat kiñcid kartavyam), y aún así (tathā api) él (saḥ) está siempre activamente ocupado (sotsāham… paraḥ sarvadā) en elevar (utkarṣa) a otras (anya) personas (jana).
No hay nada más para que él haga, y aún así él está siempre activamente ocupado en elevar a otras personas.
तेन जीवन्मुक्तेन यद्यपि नान्यत्किञ्चित्कर्तव्यं तथापि स सोत्साहमन्यजनोत्कर्षपरः सर्वदा सोद्योगमन्यलोकोन्नतिनिष्ठः सततम्। महायोगिना यद्यपि नान्यत्किञ्चित्कर्तव्यं सर्वकरणीयं हि तेन कृतमेव तदप्यहैतुक्या करुणया सोऽनिशमतिगूढं परेषामध्यात्महितोपकारे व्यापृत आदेहपातात्॥८४॥
Tena jīvanmuktena yadyapi nānyatkiñcitkartavyaṁ tathāpi sa sotsāhamanyajanotkarṣaparaḥ sarvadā sodyogamanyalokonnatiniṣṭhaḥ satatam| Mahāyoginā yadyapi nānyatkiñcitkartavyaṁ sarvakaraṇīyaṁ hi tena kṛtameva tadapyahaitukyā karuṇayā so’niśamatigūḍhaṁ pareṣāmadhyātmahitopakāre vyāpṛta ādehapātāt||84||
No hay nada más para que él, el Jīvanmukta, haga (tena jīvat-muktena yadi api na anyat kiñcid kartavyam), y aún así (tathā api) él (saḥ) está siempre activamente ocupado (sotsāham… paraḥ sarvadā) en elevar (utkarṣa) a otras (anya) personas (jana); (en otras palabras, aún así él) está constante y diligentemente consagrado a (sodyogam… niṣṭhaḥ satatam) elevar (unnati) a otra (anya) gente (loka). Aún cuando (yadi api) no existe nada más para que el Gran Yogī haga (mahā-yoginā… na anyat kiñcid kartavyam) porque (hi) él ya hizo (tena kṛtam eva) todo lo que tenía que hacerse (sarva-karaṇīyam), aún así (tad api), por compasión sin causa (ahaitukyā karuṇayā), él (saḥ) está incesante y muy misteriosamente ocupado (aniśam atigūḍham… vyāpṛtaḥ) en promover (upakāre) el bienestar espiritual (adhyātma-hita) de otros (pareṣām) hasta que el cuerpo caiga (ā-deha-pātāt)||84||
No hay nada más para que él, el Jīvanmukta, haga, y aún así él está siempre activamente ocupado en elevar a otras personas; (en otras palabras, aún así él) está constante y diligentemente consagrado a elevar a otra gente. Aún cuando no existe nada más para que el Gran Yogī haga porque él ya hizo todo lo que tenía que hacerse, aún así, por compasión sin causa, él está incesante y muy misteriosamente ocupado en promover el bienestar espiritual de otros hasta que el cuerpo caiga.
स समाप्तात्मोपलब्धिरूपमानुषसत्तार्थः॥८५॥
Sa samāptātmopalabdhirūpamānuṣasattārthaḥ||85||
Él (saḥ) ha cumplido la Meta de la existencia humana, a saber, darse cuenta del Ser (samāpta-ātma-upalabdhi-rūpa-mānuṣa-sattā-arthaḥ).
Él ha cumplido la Meta de la existencia humana, a saber, darse cuenta del Ser.
स जीवन्मुक्तः समाप्तात्मोपलब्धिरूपमानुषसत्तार्थो कृतस्वात्मप्रत्यभिज्ञात्मकमनुष्यास्तित्वकार्यः। महायोगी निःशेषमात्मोपलब्धिलब्धो भवति तद्यथा यदनन्तमहिमोपेतः स्वतन्त्रपरमशिवोऽहमिति स प्रत्यक्षमनुभवत्येवमेवैतत्तर्हि किमत्र शिवज्ञानामृताह्लादसन्तानार्थं परन्तु परसूत्राणि व्याख्यान् आसिष्ये॥८५॥
Sa jīvanmuktaḥ samāptātmopalabdhirūpamānuṣasattārtho kṛtasvātmapratyabhijñātmakamanuṣyāstitvakāryaḥ| Mahāyogī niḥśeṣamātmopalabdhilabdho bhavati tadyathā yadanantamahimopetaḥ svatantraparamaśivo’hamiti sa pratyakṣamanubhavatyevamevaitattarhi kimatra śivajñānāmṛtāhlādasantānārthaṁ parantu parasūtrāṇi vyākhyān āsiṣye||85||
Él, el Jīvanmukta (saḥ jīvat-muktaḥ), ha cumplido la Meta de la existencia humana, a saber, darse cuenta del Ser (samāpta-ātma-upalabdhi-rūpa-mānuṣa-sattā-arthaḥ), (es decir,) ha logrado la meta de la existencia humana (llamada) Reconocimiento del propio Ser (kṛta-sva-ātma-pratyabhijñā-ātmaka-manuṣya-astitva-kāryaḥ). El Gran Yogī (mahā-yogī) ha llegado plenamente (niḥśeṣam… labdhaḥ bhavati) ha darse cuenta del Ser (ātma-upalabdhi), a saber, (tad-yathā) él (saḥ) claramente (pratyakṣam) experimenta (anubhavati) que (yad) ‘Yo (aham) (soy) el Paramaśiva Libre (svatantra-parama-śivaḥ) dotado de (upetaḥ) infinita (ananta) Grandeza (mahima… iti)‘; (siendo) esto (etad) así (evam eva), entonces (tarhi), ¿qué más (podría uno decir) (kim) respecto a esto (atra)?; de cualquier manera (parantu), para (artham) continuar (santāna) el deleite (āhlāda) en el Néctar (amṛta) del Conocimiento de Śiva (śiva-jñāna), seguiré (āsiṣye) comentando sobre (vyākhyān) los siguientes aforismos (para-sūtrāṇi)||85||
Él, el Jīvanmukta, ha cumplido la Meta de la existencia humana, a saber, darse cuenta del Ser, (es decir,) ha logrado la meta de la existencia humana (llamada) Reconocimiento del propio Ser. El Gran Yogī ha llegado plenamente ha darse cuenta del Ser, a saber, él claramente experimenta que ‘Yo (soy) el Paramaśiva Libre dotado de infinita Grandeza’; (siendo) esto así, entonces, ¿qué más (podría uno decir) respecto a esto?; de cualquier manera, para continuar el deleite en el Néctar del Conocimiento de Śiva, seguiré comentando sobre los siguientes aforismos.
यदुपलब्धमहेश्वरैकत्वः स तन्निष्प्रयोजनान्यजन्मा॥८६॥
Yadupalabdhamaheśvaraikatvaḥ sa tanniṣprayojanānyajanmā||86||
Porque (yad) se ha dado cuenta de su unidad con el Gran Señor –Paramaśiva– (upalabdha-mahā-īśvara-ekatvaḥ saḥ), para él no existe la necesidad de otro nacimiento (tad niṣprayojana-anya-janmā).
Porque se ha dado cuenta de su unidad con el Gran Señor (Paramaśiva), para él no existe la necesidad de otro nacimiento.
यद्यत उपलब्धमहेश्वरैकत्वः गृहीतपरमशिवैक्यः स जीवन्मुक्तस्तन्निष्प्रयोजनान्यजन्मा अनावश्यकान्योद्भवः। संसार एकदेहाद्देहेतरं गतिरर्थवत्यसत्यात्मोपलब्धौ पूर्णात्मग्रहणलक्षणान्मुक्तेः परं तु महायोगी श्रोत्रत्वग्लोचनादिस्थूलकरणोपेतज्ञानकर्मेन्द्रियाश्रयणं विना श्रोतुं स्प्रष्टुं द्रष्टुं स्वादितुं घ्रातुं वाक्तुं ग्रहीतुं चरितुं सम्भोक्तुं च शक्नोति तर्हि किं तस्यान्यदेहग्रहणात्मकेनान्यजन्मना॥८६॥
Yadyata upalabdhamaheśvaraikatvaḥ gṛhītaparamaśivaikyaḥ sa jīvanmuktastanniṣprayojanānyajanmā anāvaśyakānyodbhavaḥ| Saṁsāra ekadehāddehetaraṁ gatirarthavatyasatyātmopalabdhau pūrṇātmagrahaṇalakṣaṇānmukteḥ paraṁ tu mahāyogī śrotratvaglocanādisthūlakaraṇopetajñānakarmendriyāśrayaṇaṁ vinā śrotuṁ spraṣṭuṁ draṣṭuṁ svādituṁ ghrātuṁ vāktuṁ grahītuṁ carituṁ sambhoktuṁ ca śaknoti tarhi kiṁ tasyānyadehagrahaṇātmakenānyajanmanā||86||
Porque (yad yatas) él (saḥ), el Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ), se ha dado cuenta de su unidad/identidad con el Gran Señor/Paramaśiva (upalabdha-mahā-īśvara-ekatvaḥ gṛhīta-parama-śiva-aikyaḥ), para él no existe la necesidad de otro nacimiento (tad niṣprayojana-anya-janmā), (es decir,) otro nacimiento no es menester para él (anāvaśyaka-anya-udbhavaḥ). En Saṁsāra o Trasmigración (saṁsāre), el moverse (gatiḥ) desde un cuerpo (eka-dehāt) hacia otro cuerpo (deha-itaram) (es) significativo/importante (arthavatī) mientras uno no se da cuenta del Ser (asati ātma-upalabdhau); pero (tu) después de (param) la Liberación (mukteḥ) caracterizada por (lakṣaṇāt) una plena o perfecta (pūrṇa) captación/percepción del Ser (ātma-grahaṇa), el Gran Yogī (mahāyogī), sin (vinā) acudir a (āśrayaṇam) los Poderes de percepción y acción (jñāna-karma-indriya) dotados de (upeta) órganos (karaṇa) físicos (sthūla) (tales como) oídos (śrotra), piel (tvak), ojos (locana), etc. (ādi), puede (śaknoti) oír (śrotum), tocar (spraṣṭum), ver (draṣṭum), saborear (svāditum), oler (ghrātum), hablar (vāktum), tomar (grahītum), moverse (caritum) y (ca) disfrutar (sambhoktum); entonces (tarhi), en su caso (tasya), ¿cuál es el objeto de otro nacimiento que consiste en tomar/recibir otro cuerpo (anya-deha-grahaṇa-ātmakena anya-janmanā)?||86||
Porque él, el Jīvanmukta, se ha dado cuenta de su unidad/identidad con el Gran Señor/Paramaśiva, para él no existe la necesidad de otro nacimiento, (es decir,) otro nacimiento no es menester para él. En Saṁsāra o Trasmigración, el moverse desde un cuerpo hacia otro cuerpo (es) significativo/importante mientras uno no se da cuenta del Ser; pero después de la Liberación caracterizada por una plena o perfecta captación/percepción del Ser, el Gran Yogī, sin acudir a los Poderes de percepción y acción dotados de órganos físicos (tales como) oídos, piel, ojos, etc., puede oír, tocar, ver, saborear, oler, hablar, tomar, moverse y disfrutar; entonces, en su caso, ¿cuál es el objeto de otro nacimiento que consiste en tomar/recibir otro cuerpo?
गुरुतां वाध्यात्मकवितां वा यत्किञ्चनभावितां वा तज्जनो गन्तुं क्षमः स पुनर्नित्यं परोत्कर्षासक्तः॥८७॥
Gurutāṁ vādhyātmakavitāṁ vā yatkiñcanabhāvitāṁ vā tajjano gantuṁ kṣamaḥ sa punarnityaṁ parotkarṣāsaktaḥ||87||
Esa (tad) persona (janaḥ) puede (kṣamaḥ) volverse (gantum) un Guru (gurutām), un poeta espiritual (adhyātma-kavitām) o (vā… vā… vā) cualquier otra cosa (yad kiñcana-bhāvitām), pero (punar) ella (saḥ) está todo el tiempo con la mirada puesta en (nityaṁ… āsaktaḥ) elevar (utkarṣa) otros (para).
Esa persona puede volverse un Guru, un poeta espiritual o cualquier otra cosa, pero ella está todo el tiempo con la mirada puesta en elevar a otros.
गुरुतां वाध्यात्मकवितां वा यत्किञ्चनभावितां वा तज्जनस्तज्जीवन्मुक्तो गन्तुं क्षमः शक्तः स पुनः किन्तु नित्यं सदा परोत्कर्षासक्तोऽन्यलोकोन्नतिपरः। गुरुतां वाध्यात्मकवितां वा यत्किञ्चनभावितां वेदृशिको जीवन्मुक्तो गमिष्यति मोक्शात्तद्भूमिकामनादृत्य त्वासर्वात्मरूपविस्मयकरपरमशिवपदात्सर्वभूतोत्कर्षं स खलु लिप्सते निरन्तरम्॥८७॥
Gurutāṁ vādhyātmakavitāṁ vā yatkiñcanabhāvitāṁ vā tajjanastajjīvanmukto gantuṁ kṣamaḥ śaktaḥ sa punaḥ kintu nityaṁ sadā parotkarṣāsakto’nyalokonnatiparaḥ| Gurutāṁ vādhyātmakavitāṁ vā yatkiñcanabhāvitāṁ vedṛśiko jīvanmukto gamiṣyati mokśāttadbhūmikāmanādṛtya tvāsarvātmarūpavismayakaraparamaśivapadātsarvabhūtotkarṣaṁ sa khalu lipsate nirantaram||87||
Esa (tad) persona (janaḥ), ese (tad) Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ), puede/es capaz de (kṣamaḥ śaktaḥ) volverse (gantum) un Guru (gurutām), un poeta espiritual (adhyātma-kavitām) o (vā… vā… vā) cualquier otra cosa (yad kiñcana-bhāvitām), pero/no obstante (punar kintu) ella –esa persona– (saḥ) está todo el tiempo con la mirada puesta en (nityaṁ… āsaktaḥ) elevar (utkarṣa) a otros (para), (es decir, ella) está consagrada únicamente a (sadā… paraḥ) elevar (unnati) a otra (anya) gente (loka). Tal (īdṛśikaḥ) Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ) se convertirá en (gamiṣyati) un Guru (gurutām), en un poeta espiritual (adhyātma-kavitām) o (vā… vā… vā) en cualquier otra cosa (yad kiñcana-bhāvitām), pero (tu) a despecho de (anādṛtya) su (tad) rol o papel (bhūmikām) después de la Emancipación (mokśāt), él (saḥ) continuamente (nirantaram) tiene como objetivo (lipsate) la elevación (utkarṣam) de todos los seres (sarva-bhūta) hasta el Estado del asombroso Paramaśiva que es el Ser de todos (ā-sarva-ātma-rūpa-vismayakara-parama-śiva-padāt) verdaderamente (khalu)||87||
Esa persona, ese Jīvanmukta, puede/es capaz de volverse un Guru, un poeta espiritual o cualquier otra cosa, pero/no obstante ella –esa persona– está todo el tiempo con la mirada puesta en elevar a otros, (es decir, ella) está consagrada únicamente a elevar a otra gente. Tal Jīvanmukta se convertirá en un Guru, en un poeta espiritual o en cualquier otra cosa, pero a despecho de su rol o papel después de la Emancipación, él continuamente tiene como objetivo la elevación de todos los seres hasta el Estado del asombroso Paramaśiva que es el Ser de todos verdaderamente.
यावज्जीवं तज्जनः परमशिवतुल्यः स्थूलदेहसन्निधेर्यथा पूर्वं मयोक्तम्॥८८॥
Yāvajjīvaṁ tajjanaḥ paramaśivatulyaḥ sthūladehasannidheryathā pūrvaṁ mayoktam||88||
Mientras esa persona vive (yāvat-jīvam tad-janaḥ), ella es exactamente como (tulyaḥ) Paramaśiva (parama-śiva) a causa de la presencia (sannidheḥ) del cuerpo físico (sthūla-deha), como (yathā) mencioné (mayā uktam) antes (pūrvam).
Mientras esa persona vive, ella es exactamente como Paramaśiva a causa de la presencia del cuerpo físico, como mencioné previamente.
यावज्जीवं यावत्स्थूलशरीरोपेतस्तज्जनस्तज्जीवन्मुक्तः परमशिवतुल्यः परमशिवेन समः स्थूलदेहसन्निधेः स्थूलतनुसमुपस्थितेर्यथा पूर्वं मयोक्तम्। यथा पुरा मया निर्दिष्टं सप्तपञ्चाशसूत्रे मानुषगुरुं मयि उक्तवति जीवन्मुक्त एकतः परमशिवतुल्यसञ्ज्ञस्तस्य धृतशरीरत्वाद्धृतश्रोत्रत्वग्लोचनादिस्थूलकरणयुताचिरावरणत्वादपरतश्च यः स्वातन्त्र्यैकघन आत्मप्रकाशः सः परमशिवो न परमार्थतस्तथा नूनम्॥८८॥
Yāvajjīvaṁ yāvatsthūlaśarīropetastajjanastajjīvanmuktaḥ paramaśivatulyaḥ paramaśivena samaḥ sthūladehasannidheḥ sthūlatanusamupasthiteryathā pūrvaṁ mayoktam| Yathā purā mayā nirdiṣṭaṁ saptapañcāśasūtre mānuṣaguruṁ mayi uktavati jīvanmukta ekataḥ paramaśivatulyasañjñastasya dhṛtaśarīratvāddhṛtaśrotratvaglocanādisthūlakaraṇayutācirāvaraṇatvādaparataśca yaḥ svātantryaikaghana ātmaprakāśaḥ saḥ paramaśivo na paramārthatastathā nūnam||88||
Mientras esa persona vive (yāvat-jīvam… tad-janaḥ) —mientras (yāvat) ese Jīvanmukta (tad-jīvat-muktaḥ) posee (upeta) un cuerpo burdo (sthūla-śarīra)—, ella es exactamente como/similar a (tulyaḥ… samaḥ) Paramaśiva (parama-śiva… parama-śivena) a causa de la presencia (sannidheḥ… samupasthiteḥ) del cuerpo físico (sthūla-deha… sthūla-tanu), como (yathā) mencioné (mayā uktam) antes (pūrvam). Tal como (yathā) indiqué (mayā nirdiṣṭam) anteriormente (purā) cuando hablé (mayi uktavati) acerca del Guru humano (mānuṣa-gurum) en el aforismo 57mo (saptapañcāśa-sūtre): Por un lado (ekatas), al Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ) se lo denomina ‘alguien que es exactamente como Paramaśiva’ (parama-śiva-tulya-sañjñaḥ) puesto que él retiene el cuerpo (tasya dhṛta-śarīratvāt) —(puesto que él) retiene una envoltura temporal dotada de órganos físicos tales como oídos, piel, ojos, etc. (dhṛta-śrotra-tvak-locana-ādi-sthūla-karaṇa-yuta-acira-āvaraṇatvāt)—, y (ca) por el otro lado (aparatas), el Autoluminoso (ātma-prakāśaḥ) Paramaśiva (saḥ parama-śivaḥ), que (yaḥ) es una masa compacta de Libertad (svātantrya-eka-ghanaḥ), no es (na) por cierto (nūnam) realmente (parama-artha-tas) así (tathā)||88||
Mientras esa persona vive —mientras ese Jīvanmukta posee un cuerpo burdo—, ella es exactamente como/similar a Paramaśiva a causa de la presencia del cuerpo físico, como mencioné antes. Tal como indiqué anteriormente cuando hablé acerca del Guru humano en el aforismo 57mo: Por un lado, al Jīvanmukta se lo denomina ‘alguien que es exactamente como Paramaśiva’ puesto que él retiene el cuerpo —(puesto que él) retiene una envoltura temporal dotada de órganos físicos tales como oídos, piel, ojos, etc.—, y por el otro lado, el Autoluminoso Paramaśiva, que es una masa compacta de Libertad, no es por cierto realmente así.
स्वदेहपाते स परमशिवविलीनः स्थूलदेहाभावाच्च निःशेषेण तद्भूयत्वं प्राप्तः॥८९॥
Svadehapāte sa paramaśivavilīnaḥ sthūladehābhāvācca niḥśeṣeṇa tadbhūyatvaṁ prāptaḥ||89||
Cuando su cuerpo cae (sva-deha-pāte), él (saḥ) se funde en Paramaśiva (parama-śiva-vilīnaḥ) y (ca) se convierte totalmente en Él (niḥśeṣeṇa tad-bhūyatvaṁ prāptaḥ) debido a la ausencia (abhāvāt) del cuerpo físico (sthūla-deha).
Cuando su cuerpo cae, se funde en Paramaśiva y se convierte totalmente en Él debido a la ausencia del cuerpo físico.
स्वदेहपाते तमागते मृत्यौ स जीवन्मुक्तः परमशिवविलीनो महेश्वरमग्नः स्थूलदेहाभावात्स्थूलशरीरासन्निधेश्च निःशेषेण निखिलेन तद्भूयत्वं तद्भावत्वं प्राप्तो यातः। जीवन्मुक्ततनोः पाते महाप्रभेशे स निमज्जत्यर्थात्स श्रीमत्परमशिवतां गतोऽखिलदेहापासनत्वादुपदेशपुनरुक्त्या पठितृचित्त उत्पन्नो दृढसंस्कारः॥८९॥
Svadehapāte tamāgate mṛtyau sa jīvanmuktaḥ paramaśivavilīno maheśvaramagnaḥ sthūladehābhāvātsthūlaśarīrāsannidheśca niḥśeṣeṇa nikhilena tadbhūyatvaṁ tadbhāvatvaṁ prāpto yātaḥ| Jīvanmuktatanoḥ pāte mahāprabheśe sa nimajjatyarthātsa śrīmatparamaśivatāṁ gato’khiladehāpāsanatvādupadeśapunaruktyā paṭhitṛcitta utpanno dṛḍhasaṁskāraḥ||89||
Cuando su cuerpo cae (sva-deha-pāte) —cuando la muerte le llega –a esa persona– (tam āgate mṛtyau)—, él (saḥ) —el Jīvanmukta (jīvat-muktaḥ)— se funde en Paramaśiva (parama-śiva-vilīnaḥ), (es decir,) él se sumerge en el Gran Señor (mahā-īśvara-magnaḥ) y (ca) se convierte totalmente en Él (niḥśeṣeṇa nikhilena tad-bhūyatvam tad-bhāvatvam prāptaḥ yātaḥ) debido a la ausencia (abhāvāt asannidheḥ) del cuerpo físico (sthūla-deha… sthūla-śarīra). Cuando el cuerpo del Jīvanmukta cae (jīvat-mukta-tanoḥ pāte), él (saḥ) se zambulle en (nimajjati) el Brillante (mahāprabha) Señor (īśe), a saber (arthāt), él (saḥ) se vuelve el Glorioso Paramaśiva (śrīmat-parama-śivatām gataḥ) debido a la eliminación completa del cuerpo (akhila-deha-apāsanatvāt); mediante la repetición (punaruktyā) de las enseñanzas (upadeśa) se produce (utpannaḥ) una fuerte impresión (dṛḍha-saṁskāraḥ) en la mente (citte) del lector (paṭhitṛ)||89||
Cuando su cuerpo cae —cuando la muerte le llega –a esa persona–—, él —el Jīvanmukta— se funde en Paramaśiva, (es decir,) él se sumerge en el Gran Señor y se convierte totalmente en Él debido a la ausencia del cuerpo físico. Cuando el cuerpo del Jīvanmukta cae, él se zambulle en el Brillante Señor, a saber, él se vuelve el Glorioso Paramaśiva debido a la eliminación completa del cuerpo; mediante la repetición de las enseñanzas se produce una fuerte impresión en la mente del lector.
विमुक्तजनदिव्यज्ञानमूलो न तु बद्धजनपरिमितज्ञानमूलो मुक्तिमार्गोऽयं परभैर्वयोगो नाम॥९०॥
Vimuktajanadivyajñānamūlo na tu baddhajanaparimitajñānamūlo muktimārgo’yaṁ parabhairvayogo nāma||90||
Esta (ayam) vía (mārgaḥ) de Liberación (mukti) denominada (nāma) Parabhairavayoga (parabhairavayogaḥ) está enraizada en (mūlaḥ… mūlaḥ) el Conocimiento (jñāna) divino (divya) de la persona (jana) liberada (vimukta) y no (na tu) en el conocimiento limitado (parimita-jñāna) de una persona (jana) en esclavitud (baddha).
Esta vía de Liberación denominada Parabhairavayoga está enraizada en el Conocimiento divino de la persona liberada y no en el conocimiento limitado de una persona en esclavitud.
विमुक्तजनदिव्यज्ञानमूलो विदेहजीवन्मुक्तसङ्घोद्भवदैवविद्यादृढमूलो न तु बद्धजनपरिमितज्ञानमूलः पशुसङ्कुचितज्ञानमूलको मुक्तिमार्गो मोक्षपथोऽयं परभैर्वयोगो नाम। भूयिष्ठं मनुष्यविशे द्वौ विद्येत एकतः प्रथममनुष्यविशं पशुमयं सुखानां मध्येऽप्यनन्तपीडालक्षणं च मायाबाहुषु दोलनेन स्वापयतेऽन्यतश्च परमशिवानुग्रहेण परमार्थज्ञाः सुप्रबुद्धास्तद्मयं द्वितीयमनुष्यविशं यद्वा तद्वा भवतु नित्यानन्दलक्षणमेवं च मम परभैरवयोग आगच्छति सर्वात्मलीननरत्वमहाभाग्यात्मकाद्द्वितीयमनुष्यविशभेदान्न त्वेव धृतवराकनरत्वतिर्यङ्निभाबुद्धरूपात्प्रथममनुष्यविशभेदात्॥९०॥
Vimuktajanadivyajñānamūlo videhajīvanmuktasaṅghodbhavadaivavidyādṛḍhamūlo na tu baddhajanaparimitajñānamūlaḥ paśusaṅkucitajñānamūlako muktimārgo mokṣapatho’yaṁ parabhairvayogo nāma| Bhūyiṣṭhaṁ manuṣyaviśe dvau vidyeta ekataḥ prathamamanuṣyaviśaṁ paśumayaṁ sukhānāṁ madhye’pyanantapīḍālakṣaṇaṁ ca māyābāhuṣu dolanena svāpayate’nyataśca paramaśivānugraheṇa paramārthajñāḥ suprabuddhāstadmayaṁ dvitīyamanuṣyaviśaṁ yadvā tadvā bhavatu nityānandalakṣaṇamevaṁ ca mama parabhairavayoga āgacchati sarvātmalīnanaratvamahābhāgyātmakāddvitīyamanuṣyaviśabhedānna tveva dhṛtavarākanaratvatiryaṅnibhābuddharūpātprathamamanuṣyaviśabhedāt||90||
Esta (ayam) vía o senda (mārgaḥ… pathaḥ) de Liberación/Emancipación (mukti… mokṣa) denominada (nāma) Parabhairavayoga (parabhairavayogaḥ) está enraizada en (mūlaḥ… mūlaḥ) el Conocimiento (jñāna) divino (divya) de la persona (jana) liberada (vimukta) y no (na tu) en el conocimiento limitado (parimita-jñāna) de una persona (jana) en esclavitud (baddha), (es decir, está) firmemente basada en (dṛḍha-mūlaḥ… mūlakaḥ) la divina (daiva) Sabiduría (vidyā) que brota desde (udbhava) el grupo/la comunidad (saṅgha) de Videhamukta-s y Jīvanmukta-s (videha-jīvat-mukta) y no (na tu) en el conocimiento contraído (saṅkucita-jñāna) de un ser condicionado (paśu). Hablando en términos generales (bhūyiṣṭham), existen (vidyete) dos (dvau) (tipos de) humanidad (manuṣyaviśe): Por una parte (ekatas), la primera (clase de) humanidad (prathama-manuṣyaviśam), al estar compuesta de (mayam) seres condicionados (paśu) y (ca) al estar caracterizada por (lakṣaṇam) interminable (ananta) sufrimiento (pīḍā) incluso (api) en medio de (madhye) placeres (sukhānām), es acunada (dolanena svāpayate) en los brazos de Māyā (māyā-bāhuṣu); y (ca) por otra parte (anyatas), la segunda (clase de) humanidad (dvitīya-manuṣyaviśam), al consistir en (mayam) seres perfectamente bien despiertos (suprabuddhāḥ tad) que conocen la Más Alta Realidad (parama-artha-jñāḥ) a través de la Gracia de Paramaśiva (parama-śiva-anugraheṇa), se caracteriza por (lakṣaṇam) la eterna (nitya) Bienaventuranza (ānanda) bajo cualquier circunstancia (yadvā tadvā bhavatu); de esta manera (evam ca), mi (mama) Parabhairavayoga (parabhairavayogaḥ) proviene (āgacchati) del segundo tipo de humanidad (dvitīya-manuṣyaviśa-bhedāt) compuesta de (ātmakāt) seres benditos (mahābhāgi) cuya individualidad (naratva) se ha disuelto (līna) en el Ser de todos (sarva-ātma) y no ciertamente (na tu eva) del primer tipo de humanidad (prathama-manuṣyaviśa-bhedāt) consistente en (rūpāt) seres no despiertos (abuddha) —similares a animales (tiryak-nibha)— que retienen su miserable individualidad (dhṛta-varāka-naratva)||90||
Esta vía o senda de Liberación/Emancipación denominada Parabhairavayoga está enraizada en el Conocimiento divino de la persona liberada y no en el conocimiento limitado de una persona en esclavitud, (es decir, está) firmemente basada en la divina Sabiduría que brota desde el grupo/la comunidad de Videhamukta-s y Jīvanmukta-s y no en el conocimiento contraído de un ser condicionado. Hablando en términos generales, existen dos (tipos de) humanidad: Por una parte, la primera (clase de) humanidad, al estar compuesta de seres condicionados y al estar caracterizada por interminable sufrimiento incluso en medio de placeres, es acunada en los brazos de Māyā; y por otra parte, la segunda (clase de) humanidad, al consistir en seres perfectamente bien despiertos que conocen la Más Alta Realidad a través de la Gracia de Paramaśiva, se caracteriza por la eterna Bienaventuranza bajo cualquier circunstancia; de esta manera, mi Parabhairavayoga proviene del segundo tipo de humanidad compuesta de seres benditos cuya individualidad se ha disuelto en el Ser de todos y no ciertamente del primer tipo de humanidad consistente en seres no despiertos —similares a animales— que retienen su miserable individualidad.
सङ्कोचवर्तिनो जनस्याखिलं ज्ञानं तस्य तीव्रतरबन्धत्वं यातम्॥९१॥
Saṅkocavartino janasyākhilaṁ jñānaṁ tasya tīvratarabandhatvaṁ yātam||91||
Todo (akhilam) el conocimiento (jñānam) de la persona (janasya) que vive (vartinaḥ) en la limitación (saṅkoca) se vuelve más esclavitud (tīvratara-bandhatvam yātam) para ella (tasya).
Todo el conocimiento de la persona que vive en la limitación se vuelve más esclavitud para ella.
सङ्कोचवर्तिनो पारिमित्यवर्तिनो जनस्य पुंसोऽखिलमशेषं ज्ञानं तस्य तीव्रतरबन्धत्वं यातं गाढतरदुःखतां गतम्। प्रथममनुष्यविशभेदे नरस्य ज्ञानं सर्वं कष्टसागरप्रभवतां व्रजति स्वात्मानभिज्ञत्वादत एव च यददिक्कं सततं शुभाशुभफलान्वितशुभाशुभकर्मबद्धं च स्वाशान्तचित्तं तद्वश एवंविधपशुरिदं सर्वं तस्मिन्पूर्णत्वाभावं खलु दर्शयति॥९१॥
Saṅkocavartino pārimityavartino janasya puṁso’khilamaśeṣaṁ jñānaṁ tasya tīvratarabandhatvaṁ yātaṁ gāḍhataraduḥkhatāṁ gatam| Prathamamanuṣyaviśabhede narasya jñānaṁ sarvaṁ kaṣṭasāgaraprabhavatāṁ vrajati svātmānabhijñatvādata eva ca yadadikkaṁ satataṁ śubhāśubhaphalānvitaśubhāśubhakarmabaddhaṁ ca svāśāntacittaṁ tadvaśa evaṁvidhapaśuridaṁ sarvaṁ tasminpūrṇatvābhāvaṁ khalu darśayati||91||
Todo (akhilam aśeṣam) el conocimiento (jñānam) de la persona (janasya puṁsaḥ) que vive (vartinaḥ… vartinaḥ) en la limitación (saṅkoca… pārimitya) se vuelve más esclavitud (tīvratara-bandhatvam yātam) para ella (tasya), (en suma,) se vuelve más doloroso (gāḍhatara-duḥkhatām gatam) (para ella). En el primer tipo de humanidad (prathama-manuṣyaviśa-bhede), todo (sarvam) el conocimiento (jñānam) de un individuo limitado (narasya) se vuelve la fuente de un mar de dificultades (kaṣṭa-sāgara-prabhavatām vrajati) ya que él no es consciente de su propio Ser (sva-ātma-anabhijñatvāt); y (ca) por esta misma razón (atas eva) tal (evaṁvidha) ser condicionado (paśuḥ) está bajo el dominio de (vaśaḥ) su propia mente inquieta (sva-aśānta-cittam tad) que (yad) anda sin rumbo (adikkam) y (ca) a la que constantemente amarran (satatam… baddham) las buenas y malas (śubha-aśubha) acciones (karma) relativas a (anvita) buenos y malos (śubha-aśubha) frutos (phala); todo (sarvam) esto (idam) ciertamente (khalu) muestra (darśayati) ausencia (abhāvam) de Plenitud (pūrṇatva) en él (tasmin)||91||
Todo el conocimiento de la persona que vive en la limitación se vuelve más esclavitud para ella, (en suma,) se vuelve más doloroso (para ella). En el primer tipo de humanidad, todo el conocimiento de un individuo limitado se vuelve la fuente de un mar de dificultades ya que él no es consciente de su propio Ser; y por esta misma razón tal ser condicionado está bajo el dominio de su propia mente inquieta que anda sin rumbo y a la que constantemente amarran las buenas y malas acciones relativas a buenos y malos frutos; todo esto ciertamente muestra ausencia de Plenitud en él.
विमुक्तजनस्य ज्ञानं परेषां स्वातन्त्र्यप्रभवतां गतम्॥९२॥
Vimuktajanasya jñānaṁ pareṣāṁ svātantryaprabhavatāṁ gatam||92||
El Conocimiento (jñānam) de la persona liberada (vimukta-janasya) se torna fuente (prabhavatām gatam) de Libertad (svātantrya) para otros (pareṣām).
El Conocimiento de la persona liberada se torna fuente de Libertad para otros.
विमुक्तजनस्य विदेहजीवन्मुक्तसङ्घोद्भवं ज्ञानं परेषां स्वातन्त्र्यप्रभवतां गतमितरेषां स्वाच्छन्द्यसम्भवतां यातम्। विदेहजीवन्मुक्तसङ्घात्मकद्वितीयमनुष्यविशभेदैकाभ्यन्तरस्य परविद्या विमोचका न तु बन्धका यच्च संविदात्मपरमशिवजाता विद्येयमसह्यदुःखशालिबन्धपदव्यां जनं न दधात्यपि त्वपरिमाणानन्दसङ्कुलस्वातन्त्र्यपदव्यां तं सा दधाति। प्रतापवद्विद्याया विशिष्टप्रकारेणानेन यच्छ्रीमत्त्रिकोपदेशदृढमूले परभैरवयोगसंस्थापनप्रचोदनलघुवृत्तौ प्रथमसूत्रादारब्धवानहमिदानीं चैतेनैव द्वानवतसूत्रं समाप्नोमि। परमशिवाय परमेशायानुत्तरमूर्तये नमो नमो सन्तु॥९२॥
Vimuktajanasya videhajīvanmuktasaṅghodbhavaṁ jñānaṁ pareṣāṁ svātantryaprabhavatāṁ gatamitareṣāṁ svācchandyasambhavatāṁ yātam| Videhajīvanmuktasaṅghātmakadvitīyamanuṣyaviśabhedaikābhyantarasya paravidyā vimocakā na tu bandhakā yacca saṁvidātmaparamaśivajātā vidyeyamasahyaduḥkhaśālibandhapadavyāṁ janaṁ na dadhātyapi tvaparimāṇānandasaṅkulasvātantryapadavyāṁ taṁ sā dadhāti| Pratāpavadvidyāyā viśiṣṭaprakāreṇānena yacchrīmattrikopadeśadṛḍhamūle parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanalaghuvṛttau prathamasūtrādārabdhavānahamidānīṁ caitenaiva dvānavatasūtraṁ samāpnomi| Paramaśivāya parameśāyānuttaramūrtaye namo namo santu||92||
El Conocimiento (jñānam) de la persona liberada (vimukta-janasya) —(en definitiva, el Conocimiento) que brota desde (udbhavam) el grupo o comunidad (saṅgha) de Videhamukta-s y Jīvanmukta-s (videha-jīvat-mukta)— se torna fuente (prabhavatām gatam… sambhavatām yātam) de Libertad (svātantrya… svācchandya) para otros (pareṣām… itareṣām). El Conocimiento Supremo (para-vidyā) de un miembro (eka-abhyantarasya) del segundo tipo de humanidad (dvitīya-manuṣyaviśa-bheda) compuesta por (ātmaka) el grupo/la comunidad (saṅgha) de Videhamukta-s y Jīvanmukta-s (videha-jīvat-mukta) (es) liberador (vimocakā) y no (na tu) restrictivo (bandhakā), o sea (yad ca), este (iyam) Conocimiento (vidyā) nacido de (jātā) Paramaśiva (parama-śiva) que es Conciencia Pura (saṁvid-ātma) no (na) pone (dadhāti) a una persona (janam) en el sendero (padavyām) de la esclavitud (bandha) repleta de (śāli) intolerable (asahya) dolor (duḥkha) sino que más bien (api tu) la coloca (tam sā dadhāti) en el sendero (padavyām) hacia la Libertad Absoluta (svātantrya) llena de (saṅkula) inconmensurable (aparimāṇa) Bienaventuranza (ānanda). (Es) con esta clase especial de Conocimiento Glorioso (pratāpavat-vidyāyāḥ viśiṣṭa-prakāreṇa anena) que (yad) comencé (ārabdhavān aham) desde el primer aforismo (prathama-sūtrāt) en el ‘Comentario corto sobre el Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanam’ (parabhairavayogasaṁsthāpanapracodana-laghu-vṛttau), el cual está firmemente enraizado en (dṛḍha-mūle) las enseñanzas (upadeśa) del venerable (śrīmat) Trika (trika); y (ca) ahora (idānīm) termino (samāpnomi) el 92do aforismo (dvānavata-sūtram) con esta mismísima (clase especial de Conocimiento Glorioso) (etena eva). ¡Que haya (santu) repetidas salutaciones (namas namas) a Paramaśiva (parama-śivāya), el Amo Supremo (parama-īśāya), Aquél cuya Forma es la Más Alta Realidad (anuttara-mūrtaye)!||92||
El Conocimiento de la persona liberada —(en definitiva, el Conocimiento) que brota desde el grupo o comunidad de Videhamukta-s y Jīvanmukta-s— se torna fuente de Libertad para otros. El Conocimiento Supremo de un miembro del segundo tipo de humanidad compuesta por el grupo/la comunidad de Videhamukta-s y Jīvanmukta-s (es) liberador y no restrictivo, o sea, este Conocimiento nacido de Paramaśiva que es Conciencia Pura no pone a una persona en el sendero de la esclavitud repleta de intolerable dolor sino que más bien la coloca en el sendero hacia la Libertad Absoluta llena de inconmensurable Bienaventuranza. (Es) con esta clase especial de Conocimiento Glorioso que comencé desde el primer aforismo en el ‘Comentario corto sobre el Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanam’, el cual está firmemente enraizado en las enseñanzas del venerable Trika; y ahora termino el 92do aforismo con esta mismísima (clase especial de Conocimiento Glorioso). ¡Que haya repetidas salutaciones a Paramaśiva, el Amo Supremo, Aquél cuya Forma es la Más Alta Realidad!
परभैरवयोगसंस्थापनप्रचोदनलघुवृत्तिसञ्ज्ञा कृतिः श्रीमुक्तानन्दपरमहंसोपजीविनः श्रीमत्परमशिवदत्तोपदेशस्य गब्रिएल्प्रदीपकनाम्नो गुरोः समाप्ता। इति शिवम्॥
Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanalaghuvṛttisañjñā kṛtiḥ śrīmuktānandaparamahaṁsopajīvinaḥ śrīmatparamaśivadattopadeśasya gabrielpradīpakanāmno guroḥ samāptā| Iti śivam||
La obra (kṛtiḥ) denominada (sañjñā) ‘Comentario corto sobre el Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanam – sobre los Principios Fundacionales del Parabhairavayoga’ (parabhairavayoga-saṁsthāpana-pracodana-laghu-vṛtti) de Guru Gabriel Pradīpaka (gabriel-pradīpaka-nāmnaḥ guroḥ), que recibió las enseñanzas del venerable Paramaśiva (śrīmat-parama-śiva-datta-upadeśasya) (y) que depende del reverenciado Muktānanda Paramahaṁsa (śrī-muktānanda-paramahaṁsa-upajīvinaḥ), está terminada (samāptā). ¡Que haya bienestar para todos (iti śivam)!
La obra denominada ‘Comentario corto sobre el Parabhairavayogasaṁsthāpanapracodanam – sobre los Principios Fundacionales del Parabhairavayoga’ de Guru Gabriel Pradīpaka, que recibió las enseñanzas del venerable Paramaśiva (y) que depende del reverenciado Muktānanda Paramahaṁsa, está terminada. ¡Que haya bienestar para todos!